10 peso bill

 church and cat

[([(50 percent charity) 50 percent churches= (50 percent sa miscellenous paper unit maintainance 25/25=winner)=PCSO

monday to friday =review/recollection saturday draw=unit for election machine and ambulance=charity]=rcbc=25cents

{

petty cash=rotate with in the country= bitcoins/money to food food to money=P1

petty cash=rotate with in the country= within the country other money came from other nation=P2}=petty

pet =only in his teritories=surroundings)=petty76

{

petty cash=rotate with in the country= bitcoins/money to food food to money=P1

petty cash=rotate with in the country= within the country other money came from other nation=P2}=petty

pet =only in his teritories

10 peso bill=back of money  church and cat

(perlas=lokal=counterfeet= ilakad

natural resources=denr=energy)p2 km0B

[

bank=p1

stock exchange=pse/

phisix

stockmarket= p1p2=counterfeet=counter attack/hands=isoli]

barcode= same code sealed different standard  money to sealed 

option silver=p2p1p2 bronze=p2 gold p1

sort=p1p2=silver

(bronze silver= gold=international)p1 km0A]=10pesobill

konstitusyon ng pilipinas artikulo 18

 mga tadhanang lilipas

seksiyon 1 ang unang halalan ng mga kagawad ng kongreso sa ilalim ng konstitusyong ito ay dapat iraos sa ikalawang lunesng mayo 1987 ang unang halalang lokal ay dpat iraos sa petsang iatatakda ng pangulo na maaaring kasabay ng halalan ng mga kagawad ng kongreso  dapat isabay dito ang halalan ng mga kagawad  ng mga sanguniang panlungsod  o pambayan  sa metropolitan manila area 

seksiyon 2 ang mga senador mga kagawad ng kapulungan ng mga kinatawan at ang pinunonng lokal na unang inihalal sa ilalim ng konstitusyong ito ay dapatmanungkulan hanggang sa katanghalian ng hunyo 30 1992 sa mga senador na mahahalal sa halalan sa 1992 ang unang labindalawa na magtatamong pinakamataas  na bilang  ng mga  boto ay dapat manungkulan sa loob ng anim na taon  at ang nalalbing labindalawa na senador sa loob ng talong taon

seksiyon 3 ang lahat ng umiiral na batas mga dekri mga kautusang tagapagpaganap  mga proklamasyon mga liham tagubilin at iba pang mga pahayag tagapagpaganap na hindi salungat sa konstitusyong ito ay mananatiling ipinatutupad  hanggat hindi sinususugan  pinawawalang bisa io pinawawalang sayasay 

seksiyon 4 ang lahat ng umiiral ng kasunduang bansa o mga kasunduang international na hindi naratipikahan ay hindi dapat irenyu o palugitan nang walang pag sang ayon ng dalawangkatlo  man lamang ng lahat ng mga kagawad ng senado

seksiyon 5 ang anim na taong taning na panahon ng panunungkulan ng kasalukuyang pangulo  at panaglawang pangulo na nahalal sa halalan noong pebrero 7 1986 para sa layunin ng singkronisasyon ng halalan ay pinalulugitan sa pamamagitan nito hanggang sa katanghalian ng hunyo 30 1992 ang unang regular na halalan para sapangulo at pangalawang pangulo sa ilalim ng konstitusyong ito ay dapat iraos sa ikalawang lunes ng mayo 1992

seksiyon 6 ang kasalukuyang pangulo ay dapat magpatuloy sa pagtupad ng kapangyarihang tagapagbatas hanggang sa pulungin ang unang kongreso

seksiyon 7 hanggat hindi nagpapagtibay ng batas maaaring humirang ng pangulo mula sa isang listahan ng mga nomini ng kinauukulang sektor ng mga hahahwak sapuwestong nakalaan para sa mga kinatawang sektoral sa ilalim ng talataan  2 seksiyon 5 ng artikulo 6 ng konstitusyong ito 

seksiyon 8 hanggat hindi nagtatdhana ng naiiba ang kongreso maaaring likhain ng pangulo ang metropolitan  authority na kakabilangan ng mgapuno ng lahat ng mga yunit ng pamahalaang lokal na bumubuo sa metropolitan manila area

seksiyon 9 dapat magpatuloy sa pag iiral at pagkilos ang mga sublalawigan  hanggat hindi nagagawang regular nalalawigan  o hindi naibabalik ang mga bayang component nito sa inang lalawigan

seksiyon 10 ang lahat ng mga umiiral na hukumang sa panahon ng ratipikasyon  ng konstitusyong ito ay patuloy na tutupad  ng kanilang hurisdiksyon hanggat hindi nagtatakda ng naiiba ang batas ang mga tadhana ng umiiral na mga alituntunin ng hukuman mga aktang panghukuman at mga batas prosidyural  na hindi salungat sa konstitusyong ito ay mananatiling ipinatutupad hanggat hindi sinususugan o pinawawalang bisa ng kataas taasang hukuman o kongreso 

seksiyon 11 ang kaslukuyang mga kagawad ng judiciary ay dapat magpatuloy sa panunumgkulan hanggang sa sapitin nila ang gulang na pitumpong taon  o mawalan ng kakayahang tumupad sa mga tungkulin ng kanilang katungkulan o tanggalin sa panunumgkulan nang may kadahilanan

seksiyon 12 sa loo ng isang taon pagkaraan maratip[ikahan ang konstitusyong ito ang kataas taasang hukuman ay kinakailangan maglagda ng isang sistematikong plano upang madali ang pagpasya o resolusyon sa mga kaso o mga bagay bagay na nabibimbin sa katas taasang hukuman o sa mga nakababang hukuman bago magkabisa ng konstitusyong  dapat magpasunod ng katularing plano para sa lahat ng mga tanging hukuman at mga kalupunang mala panghukuman

seksiyon 13 ang epektong legal na pagkalaos bago maratipikahan ang saligang batas  na ito ng aplikableng panahon para sa pagpapasya  o resolusyon ng mga kaso  o mga bagay bagay na idinulog para hatulan ng mga hukuman ay dapat determinahin  ng kataas taasang hukuman sa lalong praktikableng panahon pagkaraang maratipikahan ang konstitusyong ito

seksiyon 14  ang mga tadhana ng mga talaan  3 at 4 ng seksiyon 15 ng artikulo 8  ng konstitusyong ito ay dapat sumaklaw sa mga kaso o mga bagay bagay na idinulog bago maratipikahan ang konstitusyong ito kapag ang aplikableng panahon ay malalaos pagkaraan ng gayong ratipikasyon 

seksiyon 15 ang kasalukuyang mga kagawad ng komisyon ng serbisyo sibil  komisyon sa halalan at komisyon sa awdit ay dapat magpatuloy sa panunungkulan sa loob ng isang taon pagkaraang maratipikahan ang konstitusyong ito  matangi kung maalis ng lalong maaga bunga ng makatwirang kadahilanan  o mabalda  upang di na magampanan ang mga tungkulin ng kanilang katungkulan  o mahirang sa bagong taning ng panunungkulan doon  kailanman ang sinomang kagawad ay hindi dapat maglingkod nang matagal kaysa pitong taon kasama ang paglilingkod bago maratipikahan ang konstitusyong ito 

seksiyon 16 ang mga kawani  ng career civil service na itinawalag sa lngkuran nang hindi sa makatwirang kadahilanan kundi bilang resulta  ng reorganisayon  na naalinsunod sa proklamasyong blg 3 na may  petsang march25 1986 at ng reorganisasyong kasunod ng ratipikasyon ng konstitusyong ito ay dapat tumanggap ng nararapat na sahod sa pagkatiwalag at mga benepisyo sa pagreretiro at ang iba pang mga benepisyo na nauukol sa kanila sa halip nito sa opsyon ng mga kawani sila ay maaaring isa alang alang para maemploy sa pamahalaan o sa alinman sa bahagi  mga instrumentaliti o mga ahensiya nito kasama ang mga korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan at kanilang mga subsidyari sumasaklaw  rin ang tahanang ito sa career officers na ang pagbibitiw ay tinaggap nang naalinsunod sa umiiral na patakaran

seksiyon 17 hanggat hindi nagtatadhana ng naiiba ang kongreso ang pangulo ay dapat tumanggap ng sahod na talong daang  libong piso sa isang taon ang pangalawang pangulo ang pangulo ng senado ang ispiker ng kapulungan ng mga kinatawan at ang punong mahistrado  ng katas taasang hukuman dalawang dat apatnapung libong piso bawat isa ang mga senador ang mga kagawad ng kapulungan  ng mga kinatawan ang mga kasamang mahistrado ng katas taasang hukuman at ang mga tagapangulo ng mga komisyong konstitusyonal dalawang dat apatnapung libong piso  bawat isa at mga kagawad ng komisyong konstitusyonal  isang daat walongpong libo bawat isa  BAWAT TAON?

seksiyon 18 sa pinakamaagang posibleng panahon dapat itaas ng pamahalaan ang antas ng sahod ng iba pang opisyal at mga kawani ng pamhalang pambansa

seksiyon 19 ang lahat ng mga ari arian mga rekor kagamitan mga gusali mga pasilidad at iba pang mga ari arian ng alinmang tanggapan  o kalupunan na binuwag o nireorganisa sa ilalim ng proklamasyong bilang 3 na may petsang march 25 1986 o ng konstitusyong ito ay dapat ilipat sa tanggapn o kalupunan na kinauukulan na kinauukulan ng malaking bahagi ng mga kapangyarihan  ga gawain at mga pananagutan nito

seksiyon 20 dapat pag ukulan ng prayoriti ng unag kongreso  ang pagtatakda ng panahon para sa lubos na pagpapatupad ng libreng pambayan ng edukasyong sekondarya 

seksiyon 21 dapat magtadhana ang kongreso ng mabisang prosidyur at sapat na mga remedyo para sa rebersyon sa estado ng lahat ng mga lupaing aring bayan at mga karapatang real na kaugnay niyon na nakuha nang labag sa konstitusyon o sa mga batas sa lupaing pambayan "boundaries"  o sa pamamagitan ng corrupt practices hindi dapat ipahintulot ang paglilipat o disposisyon ng gayong mga lupain o mga karapatang real hangat hindi lumilipat ang isang taon mula sa ratipikasyon ng konstitusyong ito

seksiyon 22 sa pinaka maagang posibleng panahon dapat iyekspropreyt ng pamahalaan ang tiwangwang o pinabayaang mga lupain pang agrikultura gaya ng maaaring pagpapakahulugan ng batas para maipamahagi sa mga benipisyo ng programa sa agrarian reform 

seksiyon 23 ang mga advertaysing entiy na apektado ng talaan  2 seksiyon 11 ng artikulong 16 ng konstitusyong ito ay  bibigyan ng limang taon mula sa ratipikasyon nito na tumupad nang bai baitang at sa baseng proporsyonal sa minimum na pagmamay aring pilipino na kinakailangan para roon

seksiyon 24 dapat lansagin ang mga pribadong army at iba pang armadong pangkat na hindi kinikilala ng awtoridad  na itinatag gaya ng nararapat ang lahat ng pwersang para militar  kabilangang civilian home defence forces na hindi naayon sa armadong hukbo ng mga mamamayan na itinatag ng konstitusyong ito ay dapat buwagin  o gawin saan man naangkop na mga hukbong regular 

seksiyon 25 sa pangwakassa 1991 ngkasunduan ng republika ng piipinas at ng united states of amerika tunkol sa base militar ang mga dayuhang base militar  mga tropa o mga pasilidad ay hindi dapat pahintulutan sa plipinas  maliban sa ilalim ng mga  termino ng kasunduang bansa na kinatigan gaya ng   nararapat ng senado at kung hinihingi ng kongreso ay niratipikahan sa pamamagitan ng mayoryang boto ng mga mamamayansa isang referendum na iniraos para sa layuning iyon at kinikilalang kasunduang bansa ng kabilang panig nanakikipagkasunduang estado

seksiyon 26 ang anomang awtorida sa pagiisyu ng sikwestresyon  o atas sa pagpigil sa ilalim ng proklamasyon blg 3 may petsang march 25 1986 kaugnay sa pagbawi ng kayamanang nakuha sa masamang paraan ay mamamalaging ipinatutpad sa loob ng hindi hihigit sa labingwalong buwan pagkaraan na maratipikahan ang konstitusyong ito  gayunman para sa kapakanang pambansa gaya ng pagkasertipika ng pangulo maaring palugitan ng kongreso ang naturang panahon

ang order sa sikwestresyon o pagpigil ay dapat lamang iisyu pagkapakita ng kasong prima facie ang order at ang listahan ng mga ariariang sinekwester  o pinigil ay dapat irehistro kasunod niyon sa mga kaukulang hukuman  ukol sa mga order na inisyu bago maratipikahan ang konstitusyong ito dapat iharap ang kaukulang aksyon o kaparaanang panghukuman sa loob ng anim na buwan mula sa ratipikasyon nito tungkol sa mga inisyu pagkaraan ng gayong ratipikasyon  ang aksyon o kaparaanang panghukuman aydapat iharap sa loob ng anim na buwan mula sa pagkaisyu niyon

ang sikwestresyon o atas sa pagpigil ay itinuturing na awtomatikong binawi  kung walang sinimulang aksyon  o kaparaanang panghukuman  ayon sa tinakda rito

seksiyon 27 ang konstitusyong ito ay dapat kagyat na magkabisa sa sandaling maratipikahan ng mayoryang boto sa isang plebisito na itinawag para sa layuning iyon at dapat pumalit sa lahat ng naunang mga konstitusyon

        

konstitusyon ng pllipinas artikulo 17

 mga susog at mga pagbabago

seksiyon 1 ang anumang susog at pagbabago sa konstitusyong ito ay maaaring ipanukala 

seksiyon 1 a ng kongreso sa pamamagitan ng tatlong kapat na boto ng lahat ng nga kagawad nito o

seksiyon 1 b sa pamamagitan ng isang kumbensiyong konstitusyonal  PICC concon

seksiyon 2  ang mga susog sa konstitusyong ito ay maaari ring tuwirang ipanukala sa pangunguna ng mga taong bayan sa pamamagitan ng petisyon ng labindalawang bahagdan man lamang ng kabuuang bilang ng mga rehistradong manghahalal na kinakailangan katawanin ang bawat purok lehislatibo ng talong bahagdan man lamang ng mga rehistradong manghahalal niyon hindi dapat pahintulutan ang anomang susog sa ilalim ng seksiyong ito sa loob ng limang taon kasunod ng ratipikasyon ng konstitusyong ito ni nang malimit kaysa minsan tuwing limang taon pagkatapos noon  dapat magtadhana ng batas ang kongreso ukol sapagsasakatuparan ng paggamit ng karapatang ito 

seksiyon 3 ang kongreso sa pamamagitan ng dalawang katlong boto ng lahat ng mga kagawad nito ay maaring tumawag ng isang kumbensiyon sa mga manghahalal

seksiyon 4 ang anomang susog o pagbabago sa konstitusyong ito sa ilalim ng seksyon 1 nito ay dapat na balido kapag naratipikahan ng nakararaming boto sa isang plebesito na dapt ganapin nang hindi aaga sa animnapung araw at hindilalampas ang siyamnapung araw pagkapagtibay ng gayong mga susog o pagbabago ang anomang susog sa ilalim ng seksiyong 2 nito ay dapat na balido kapag naratipikahan sa bisa ng nakararaming boto sa isang plebesito na daptganapin nang hindi aaga sa  animnapung araw at hindilalampas ang siyamnapung araw pagkatapos ng sertipikasyon sa kasapatan ng petisyon ng komisyon sa halalan 

  

konstitusyon ng pilipinasartikulo15 at 16

 ang pamilya 

 seksiyon 1 kinikilala ng estado ang pamilyang pilipino na pundasyon ng bansa sa gayon dapat nitong patatagin ang kaisahan ng pamilyang pilipino at aktibong itaguyod ang lubos na pag unlad niyon

seksiyon 2 ang pag aasawa na di malalabag na institusyong panlipunan ay pundasyon ng pamilya at dapat pangalagaan ng estado 

seksiyon 3 dapat isanggalang ng estado 

seksiyon 3 (1) ang karapatan ng mga  mag asawa na magpamilya nang naayon sa kanilang mga pananalig na panrelihiyon at sa mga kinakailangan ng responsableng pagpapamilya

seksiyon 3 (2) ang karapatan ng mga bata na mabigyan ng kalinga kasama ang wastong pag aalaga atnutrisyon at natatanging proteksyon sa lahat ng mga anyo ng pagpapabaya pag aabuso pagmamalupit pagsasamantala at iba pang kondisyong nakakapinsala sa kanilang pag unlad 

seksiyon 3 (3) ang karapatan ng pamilya sa sahod at kita na sapat ikabuhay ng pamilya at 

seksiyon 3 (4) ang karapatan ng mga pamilya o mga asosayon nito na lumahok sa pagpaplano at pagpapatupad ng mga patakaran at mga programa na nakakaapekto sa kanila

seksiyon 4 ang pamilya ay may tungkulin kalingain ang matatandang mga miyembro nito ngunit maaari ring gawin ito ng estado sa pamamagitan ng makatarungang mga pamaraan ng kapanatagang panlipunan

artikulo 16

mga tadhanang pangkalahatan

seksiyon 1 ang bandila ng pilipinas ay dapat na pula putiat bughaw na may isang araw at tatlong bituin  na dinadakila at iginagalang ng sambayanan at kinikilala ng batas 

seksiyon 2 ang kongreso sa pamamagitan ng batas ay maaaring magpatibay ng isang bagong pangalan ng bansa isang pambansang awit  o isang pambansang sagisag  na pawang tunay na naglalarawan at sumisimbulo ng mga mithiin kasaysayan at mga tradisyon ng sambayanan ang nasabing batas ay dapat magkabisa lamang pagkaratipika ng sambayanan sa isang pambansang reperendum

seksiyon 3  hindi maaaring ihabla ang estado nang wala itong pahintulot

seksiyon 4 ang sandatahang lakas ng pilipinas ay dapat buuin ng isang armadong pwersa ng mga mamamayan na sasailalim ng pagsasanay militar at maglilingkod ayon sa maaaring itadhana ng batas ito ay dapat magpanatili ngisang regular na pwersang kinakailangan para sa kaseguruhan ng estado

seksiyon 5 (1)ang lahat ng mga myembro ng sandatahang lakas  ay dapat manumpa nang taimtim o magpatotoo na ipagsasanggalang at ipagtatanggol ang konstitusyong ito

seksiyon 5 (2) dapat patatagin ng estado ang diwang makabayan at ang makabansang kamalayan ng militar  at paggalang sa mga karapatan ng mga mamamayan sa pagtupad ng kanilang mga tungkulin

seksiyon 5 (3) ang propesyonalismo sa sandatahang lakas at sapat na remunerasyon at mga benepisyo ng mga myembro nito ang dapat maging pangunahing kaabalahan ng estado ang sandatahang lakas ay dapat mabukod  sa mga pulitikang partisan walang sino mang myembro ng militar ang dapat na tuwiran o di tuwirang makilahok sa alin mang gawaing pampulitikang partisan  maliban sa pagboto

seksiyon 5 (4) ang sino mang kaanib ng sandatahang lakas na nasa aktibong paglilingkod ay hindi dapat hirangin o italaga  saalinmang tungkulin sa isang katungkulang sibilyan sa pamahalaan gayon din sa mga korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan o sa alinmang sangay nila

seksiyon 5 (5) hindi dapat ipinahihintulot ng mga batas sa pagreretiro ng mga pinunong militar ang pagpapalugit sa kanilang paglilingkod 

seksiyon 5 (6) ang mga pinuno at mga tauhan ng regular na pwersa ng sandatahang lakas ay dapat recrutin nang proporsyonal mula sa lahat ng mga lalawigan at mga lungsod hanggat maaari

seksiyon 5 (7) ang panunungkulan ng chief of staff ng sandatahang lakas ay hindi dapat lumampas sa talong taon  gayonman sa panahon ng digmaan o iba pang kagipitang pambansa na ideneklara ng kongreso maaaring palugitan ng pangulo ang gayong panunungkulan 

seksiyon 6 dapat magtatag at  magpanatili ang estado ng isang pwersa ngpulisya na pambansa ang saklaw at sibilyan ang uri ng pangangasiwaan at pamamahalaan ng isang pambansang komisyon ng pulisya ang awtoridad ng mga tagapagpaganap na lokal sa mga yunit ng pulisya sa kanilang hurisdiksyon ay itatadhana ng batas 

seksiyon 7 ang estado ay dapat maglaan ng kagyat at sapat na pangangalaga mga benipisyo at iba pang mga anyo ng tulong sa mga beterano ng digmaan at mga betereno ng mga kampanyang militar  kanilang mga balo  at mga naulila dapat ilaan ang mga pondo para rito  at ang nararapat na pagsasaalang alang ay dapat ipagkaloob sa kanila sa disposisyon para rito ng mga pambayng lupaing sakahan at sa nararapat na kalagayan sapagsasagamit ng mga likas na kayamanan" national treasure "

seksiyon 8 upang mapataas ang mga pensyon at iba pang mga benepisyong nararapat kapwa sa mga retirado ng pamahalaan at ng mga pribadong sektor ito ay dapat rebyuhin ng estado sa panapanahon

seksiyon 9 dapat pangalagaan ng estado ang mga consumer laban sa mga katiwalian sa kalakalan at sa mga sub standard o mapanganib na mga produkto

seksiyon 10 dapat mag laan ng estado ng patakarang pangkapaligiran para sa lubusang pagpapaunlad ng kakayahang pilipino at sa paggitaw ng mga instrakturang pangkomunikasyon na angkop sa mga pangangailangan at sa mga lunggatiin ng bansa at ng timbang na daloy ng impormasyon sa loob at labas ng bansa batay sa patakaran na gumagalang sa kalagayan ng pananalita at ng pamahayagan

seksiyon 11  (1) ang pag mamay ari at pamamahala ng mass media ay dapat na limitado lamang sa mga mamamayan ng pilipinas o sa mga korporasyon  mga kooperatiba o mga asosasyong ganap na ari at pinamamahalaan ng gayong mamamayan  

dapat regulahin o ipagbawal ng kongreso ang mga monopoli sa komersyal na mass media kapag hinihingi ng kapakanang pambayan  hindi dapat pahintulutan ang mga kombinasyong pumipinsala sa kalakalan o sakompitensyang di makatwiran 

seksiyon 11 (2) angindustria ng adbertaysing na nakikintalan ng kapakanang pambayan ay dapat regulahin ng batas para sa proteksyon ng mga konsyumer at sapagtataguyod ng kagalingang panlahat  ang mga mamamayan o mga mga korporasyon o mga asosasyong pilipino lamang na pitumpong porsyento  man lamang ng kapital ay ari ng gayong mga mamamayan ang pahihntulutang pumasok sa industriya ng adbertaysing

ang paglahok ng mga dayuhang mamumuhunan sa namamahalang mga kalupunan ng mga entity sa nasabing industriya ay limitado sa kanilang katumbas na sapi sa puhunan niyon at lahat ng mga pinunong tagapagpaganap at tagapamahala ng nasabing mga entity ay kinakailangang mga mamamayan ng pilipinas 

seksiyon 12 ang kongreso ay maaaring magtatag ng isang kalupunang magpapayo  sa pangulo tungkol sa mga patakarang may kinalaman sa mga katutubong pamayanang kultural na mula sa naturang mga pamayanan ang nakararami  sa kanila

        

konstitusyon ng pilipinas artikulo14

 edukasyon syensya at teknoloyiha mga sining kultura at sports

edukasyon

seksiyon 1 dapat pangalagaan at itaguyod ng estado ang karapatan ng lahat ng mga mamamayan sa mahusay na edukasyon sa lahat ng antas at dapat magsagawa ng angkop na mga hakbang upang matamo ng lahat ang gayong edukasyon 

seksiyon 2 ang estado ay dapat 

seksiyon 2 (1) magtatag magpanatili at magtustos ng isang kumpleto sapat at pinag isang sistema ng edukasyong naaangkop sa mga pangangailangan ng sambayanan at lipunan 

seksiyon 2 (2) magtatag at magpanatili ng isang sistema ng libreng pambayang edukasyon sa elementarya at hayskul hindi bilang pagtatakda sa likas na karapatan ng mga magulang sa pagaaruga ng kanilang mga anak  ang edukasyong elementarya ay sapilitan sa lahat ng mga batang nasa edad ng pag aaral 

seksiyon 2 (3) magtatag at magpanatili ng isang sistema ng mga kaloob ng iskolarship mga programang pautang sa estudyante"study now pay later" mga tulong na salapi at iba pang mga insentibo na dapt ibigay sa karapat dapat na mga estudyante sa mga paaralang publiko at pribado lalo na sa mga kulangpalad 

seksiyon 2 (4) pasiglahin ang di pormal impormal at katutubong mga sistema ng pagkatuto at gayon din ang mga programang pagkatuto sa sarili sarilinang pag aaral at pag aaral sa labas ng paaralan lalo na yaong tumutugon sa mga pangngailangan ng pamayanan at

seksiyon 2 (5) mag ukol sa mga mamamayang may sapat na gulang may kapansanan at kabataang nasa labas ng paaaralan ng pagsasanay sa sibika kahusayang bokasyunal at iba pang mga kasanayan 

seksiyon 3 (1) dapat maging bahagi ng kurikula ang pagaaral ng konstitusyon sa lahat ng mga institusyong pang edukasyon

seksiyon 3 (2) dapat nilang ikintal ang pagkamakabayan at nasyonalismo ihasik ang pag ibig sa sangkatauhan paggalang sa mga karapatang pantao pagpapahalaga sa gampanin ng mga pambansang bayani sa historikal na pagpapaunlad ng bansa ituro ang mga karapatan at mga tungkulin ng pagkamamamayan patatagin ang mga pagpapahalagang etikal at espiritwal linangin ang karakter na moral at disiplinang pansarili pasiglahin ang kaisipang mapanuri at malikhain palawakin ang kaalamang syentipiko at teknolohikal at itaguyod ang kahusayang bokasyonal

seksiyon 3 (3) sa opsyong nakalahad nang nakasulat ng mga magulang o mga tagakupkop dapat pahintulutang ituro ang relihiyon sa kanilang mga anak o mga ampon sa mga pambayang paaralang elementarya at hayskul sa regular na mga oras ng klase ng mga tagapagturong itinalaga o pinahihintulutan ng relihiyosong awtoridad ng relihiyong kinaaniban ng mga anak o mga ampon nang walng dagdag na gastos ang pamahalaan

seksiyon 4 (1) kinikilala ng estado ang mga gampanang komplementaryo ng mga institusyong publiko at pribado sa sistemang pang edukasyon at dapat itong tumupad  ng makatwirang superbisyon at regulasyon sa lahat ng mga institusyong  pang edukasyon

seksiyon 4 (2) ang mga institusyong pang edukasyon bukod sa mga itinatag ng mga pangkat na relihiyoso at mga kalupunang misyon ay dapat na ari lamang ng mga mamamayan ng pilipinas o ng mga korporasyon o mga asosasyon na ang animnapung bahagdan man lamang ng puhunan nito ay ari ng gayong mga mamamayan gayon man maaaring itakda ng kongreso ang karagdagang lahok ng ekwiting pilipino sa lahat ng mga institusyong pang edukasyon 

dapat sumakamay ng mga mamamayan ng pilipinas ang kontrol sa administrasyon ng mga institusyong pang edukasyon hindi dapat matatag ang anomang institusyong pang edukasyon ng ekslosibong para sa dayuhan at hindi dapat humigit sa isang katlo ng enrolment sa alinmang paaralan ang anomang pangkat ng mga dayuhan ang mga tadhana ng subseksyong ito ay hindi sasaklaw sa mga paaralang itinatag para sa mga dayuhan na tauhang diplomatiko at kanilang mga dependent at  matangi kung naiiba ang itinadhana ng batas para sa iba pang mga dayuhan na pansamantalang naninirahan dito     

seksiyon 4 (2) ang lahat ng mga rebenyu at mga aset ng mga institusyong pang edukasyon na di sapian di pampakinabang at ginamit nang aktwal tuwiran at ekslosibo para sa mga layuning pang edukasyon ay dapat malibre sa mga buwis at mga bayarin sa kalakal sa sandaling mabuwag o maputol ang buhay korporasyon ng gayong mga institusyon dapat madispos ang kanilang mga aset sa paraang itinadhana ng batas   maaari ring magkaroon ng karapatan ang mga institusyong pang edukasyon na propryati pati yaong mga ari ng kooperatiba sa gayong mga pagkalibre salig sa mga katakdaang itinadhana ng batas  kabilang ang mga pagtatakda sa mgadibidendo  at mga tadhana para sa muling pamumunuan

seksiyon 4 (3) batay sa mga kondisyong itinakda ng batas dapat malibre sa buwis ang lahat ng mga kaloob  mga endownment mga donasyon o mga kontribution na ginamit ng aktwal tuwiran at ekslosibo para sa mga layuning pang edukasyon

seksiyon 5 (1) dapat isa alang alang ng estado ang mga pangangailangan at kalagayang panrehiyon at pansektor at dapt pasiglahin ang lokal na pagpaplano sa pagbubuo ng mga patakaran at mga programang pang edukasyon

seksiyon 5 (2)  dapat tamasahin ang kalagayng akademiko sa lahat ng mga institusyon ng lalong mataas sa karunungan 

seksiyon 5 (3) ang bawat mamamayan ay may karapatang pumili ng propesyon o kurso ng pagaaral salig sa karampatan makatwiran at ekwitableng mga kinakailangan sa pagpasok at mga pangangailangang akademiko

seksiyon 5 (4) dapat patingkarin ng estado ang karapatan ng mga guro sa pagsulong ng propesyonal  dapat magtamasa sa proteksiyon ng estado ang mga tauhang akademiko na di nagtuturo at mga tauhang di akademiko  dapat mag ukol  ang estado ng pinakamataas na prayoriti sa pagbabadyet sa edukasyon at seguruhin na magaganyak at mapapamalagi ng pagtuturo ang nararapat na kaparte nito sa pinakamahusay na mga talino sa pamamagitan  ng sapat na gantimpala at iba  pang paraan ng kasiyahan at katuparan sa gawain

wika

seksiyon 6 ang wikang pambansa ng pilipinas ay filipino samantalang nalilinang ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wikang pilipino at iba pang mga wika 

alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng kongreso dapat mgsagawa ng mga hakbangin  ang pamahalan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang paggamit ng filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sitemang pang edukasyon 

seksiyon 7 ukol sa mga layuning ng komunikasyon at pagtuturo  ang mga wikang opisyal ng pilipinas ay filipino at hanggat walang ibang itinatadhana ang batas  ingles  ang mga wikang pangrehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na pantulong na mga wikang panturo roon  dapat itaguyod ng kusa at opisyal ang kastila at arabic 

seksiyon 8 ang konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa filipino at ingles at dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon arabic at kastila

seksiyon 9 dapat magtatag ang kongreso ng isang komisyon ng wikang pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng ibat ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa mag uugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik sa filipino at iba pang mga wika para sa kanilang pagpapunlad pagpaplaganap at pagpapanatili

syensya at teknolohiya

seksiyon 10 napakahalaga ng syensya at teknolohiya sa pambansang pag unlad at pagsulong dapat mag ukol ng prayoriti ang estado sa pananaliksik at pag buo imbensyon inobasyon at sa paggamit ng mga ito  at sa edukasyon pagsasanay at mga lingkurang pasyensya at p0anteknolohiya  dapat suportahan nito ang mga kakayahang syentipiko at teknolohikal na katutubo  angkop at umaasa sa sariling kakayahan at ang kanilang kabagayan sa mga sistemang pamproduksyon at pambansang kapamuhayang pambansa

seksiyon 11  maaaring magtadhana ang kongreso para sa mga insentibo kasama ang mga kabawasan sa buwis upang maganyak ang paglahok na pribado sa mga programa ng batayn at gamiting pananaliksik syentipiko  dapat magkaloob ng mga iskolarship  kaloob na tulong o iba pang mga anyo ng mga insentibo sa mga karapat dapat na estudyante sa syensya  mga mananaliksik  mga syantist mga imbentor mga teknolodyist at mga mamamayang may natatanging likas na talino

seksiyon 12 dapat regulahin ng estado ang paglilipat at itaguyod ang pag aangkop ng teknolohiya mula sa lahat ng batis para sa pampansang kapakinabangan  dapat pasiglahin nito ang pinakamalawak na paglahok ng mga pribadong pangkat mga pamahalaang lokal at mgaorganisasyong salig pamayanan sa paglikha at pagsasagamit ng syensya at teknolohiya

seksiyon 13 dapat pangalagaan at seguruhin ng estado ang mga ekslosibong karapatan ng mga sayantist mga imbentor mga artist at iba pang mga mamamayang may likas na talino sa kanilang ari at mga likhang intelektwal lalo na kung kapaki pakinabang sa sambayanan para sa panahong maaring itakda ng batas  IPO blue print

mga sining at kultura 

seksiyon 14 dapat itaguyod ng estado ang pangangalaga pagpapayaman at dinamikong ebolusyon ng isang pambansang kulturang pilipino salig sa simulaing pagkakaisa sa pagkakaiba iba sa kaligirang malaya artistiko at intelektwal na pagpapahayag 

seksiyon 15 dapat tangkilikin ng estado ang mga sining at panitikan  dapat pangalagaan itaguyod at ipalaganap ng estado ang pamanang historikal at kultural at ang mga likha at mga kayamanang batis artistiko ng bansa

seksiyon 16 ang lahat  ng mga kayamanang artistiko at historiko ng bansa ay bumubuo sa kayamanang kultural nito at dapat pangalagaan ng estado na maaaring magregula sa disposisyon nito

seksiyon 17 dapat kilalanin igalang at pangalagaan ng estado ang mga karapatan ng mga katutubong pamayanang kultural sapagpapnatili at pagpapayaman ng kanilang mga kultura  mga tradisyon at mga institusyon  dapat isa alang alang nito ang mga karapatang ito sa pagbabalangkas ng mga pambansang plano at mga patakaran

seksiyon 18 (1) dapat seguruhin ng estado ang pantay na pagtamo ng mga pagkakataong kultural sa pamamagita ng sistemang pang edukasyon mga kultural na entity na publiko  o pribado at mga iskolrship  mga kaloob at iba pang mga insentibo at mga pampamayanang sentrong kultural at iba pang mga tanghalang pangmadla

seksiyon 18 (2) dapat pasiglahin at tangkilikin ng estado ang mga pananaliksik at mga pag aaral tungkol sa mga sining at kultura

sports

seksiyon 19  (1) dapat itaguyod ng estado ang edukasyong pisikal at pasiglahin ang mga programang pang isports mga paligsahang panliga at mga amatyur isports kasama ang pagsasanay para sa mga paligsahang pandaigdig upang maisulong ang disiplina sa sarili pagtutulungan ng magkakasama at kahusayan para sa pagbuo ng kapamayanang malusog at mulat 

seksiyon 19 (2) ang lahat ng mga institusyong pang edukasyon ay dapat magsagawa ng regular na mga gawaing pang isports sa buong bansa sa pakikipagtulungan sa mga samahan sa palaro at iba pang mga sektor

konstitusyon ng pilipinas artikulo 13

 katarungang panlipunan at mga karapatang pantao

seksiyon 1 dapat pag ukulan ng kongreso ng pinakamataas na prayoriti ang pagsasabatas  ng mga hakbangin na mgangalaga at magpapatingkad sa karapatan ng lahat ng mga mamamayan sadignidad na pantao  magbabawas sa di pagkakapantay pantay na panlipunan  pangkabuhayan at pampulitika at pagpawi sa mga di pagkakpantay pantay na pangkalinangan sa pamamagitan ng ekwitableng pagpapalaganap ng kayamanan at kapangyarihang pampulitika para sa kabutihan ng lahat tungo sa mga mithiing ito dapat regulahin ng estado ang pagtatamo pagmamay ari  paggamit  at paglilipat ng ari arian at ng mga bunga nito

seksiyon 2 dapat na kalakip sa pagtataguyod n karunungang panlipunan ang komitment sa paghkha ng mga pagkakataong ekonomiko na nasasalig sa kalayaan sa pagpapatiuna sa pagtitiwala sa sariling kakayahan

paggawa

seksiyon 3 dapat magkaloob ang estado ng lubos na proteksiyon sa paggawa sa lokal at sa ibayong dagat organisado at di organisado at dapat itaguyod ang puspusang employment at pantay na mga pagkakataon sa employment para sa lahat PESO DOLE  dapat nitong  garantiyahan ang mga karapatan ng lahat ng mga manggagawa na magtatag ng sariling organisayon sama samang pakikipagkasundo at negosasyon mapayapa at magkakaugnay na pagkilos kasama ang karapatang magwelga nang naalinsunod sa batas KMU (partylist?)dapat na may karapatan sila sa katatagan sa trabaho sa makataong mga kalagayan sa trabaho  at sa sahod  na sapat ikabuhay dapat din silang lumahok sa mga proseso ng pagbabalangkas ng patakaran at desisyon na may kinalaman sa kanilang mga karapatan at benepisyo ayon sa maaaring itadhana ng batas   

dapat itaguyod ng estado ang prinsipyong hatiang pananagutan ng mga mangagagawa at mga employer at ang kinatigang paggamit ng boluntaryong mga pamamaraan ng pagsasa ayos sa mga hidwaan  kabilang ang konsilasyong at dapat ipatupadang pagtalima rito ng isat isa upang maisulong ang katiwasayang industiyal SSS kontribusyon hati  dapat regulahin ng estado ang ugnayan ng mga maggagawa at mga employer dahil sa pagkilala sa karapatan ng paggawa sa karampatang kaparte nito sa mga bunga ng produksiyon at sakarapatan ng mga negosyo sa makatwirang tubo sa pamumuhunan at sa paglawak at paglago

repormang pansakahan at panlikas nakayamanan

seksiyon 4 dapat magsagawa ang estado  sa pamamagitan ng batas  ng programa sa repormang pansakahan na nakasalig sa karapatanng mga magsasaka at sa mga regular na maggagawa  sa bukid na mga walang lupa  na tuwiran o sama samang  mag may ari ng mga lupangkanilang sinasaka o sa kalagayan  ng iba pang mga mangagawa sa bukid tumanggap ng karampatang kaparte sa mga bunga niyon  tungo sa layuning ito dapat magpasigla at magsagawa ang estado ng makatwirang pamamahagi ng lahat ng mga lupang pansakahan na sasailalim sa mga prayoriti at sa katwirang mapananatiling mga sukat na maaaring itakda ng kongreso na nag sasa alang alang sa mga konsiderasyon pangekolodyi pang kaunlaran o pangkamakatarungan at batay sa pagbabayad ng makatwirangkabayaran dapat igalang ng estado ang mga karapatan ng maliliit na may ari ng lupa sa pagtatakda ng mga retensiyon limit  dapat  ding maglaan ang estado ng mga sensitibo para sa boluntaryong pagbababahagi ng lupa "amelyar"

seksiyon 5 dapat kilalanin ng estado ang karapatan ng mga magsasaka mga manggagawa sa bukid at mga may ari ng lupa gayon din ng mga magsasakana lumahok sa pagpaplano pagbuo at pamamahala ng programa at dapat maglaan ng suporta sa pagsasaka sa pamamagitan ng angkop na teknolohiya at pananaliksik at sapat na mga linkuran sa pananalapi produksiyon pangsa pamilihan at iba pang mga lingkuran pantulong"levie fund"

seksiyon 6 dapat ipatupad ng estado ang mga simulain ng repormang pansakahan  o stewardship kailanmat mapairal nang naalinsunod sa batas sa pamamahagi o paggamit  ng iba pang mga likas na kayamanan  kasama ang mga lupaing pambayan na angkop sa pagsasaka sa ilalim ng pamumuwisan o konsesyon  batay sa karapatang nauuna mga karapatan sa homested ng maliliit na nananahanan at mga karapatan ng nga katutubong mga pamayanan sa kanilang minanang lupain  maaaring ipanahanan ng estado ang mga magsasakang walanglupa at ang mga maggagawa sa bukid sa sarili nitong mga lupaing pansakahan na ipinamahagi sa kanila sa paraang itinakda ng batas

seksiyon 7 dapat pangalagaan ng estado ang mga karapatan ng mga mangingisdang tawid buhay lalu na ng mga lokal na pamayanan sa may pagtatanging paggamit ng mga kayamanan sa tubig at sa pangisdaan na para sa lahat kapwa sa mga katubigang panloob at sa dagat  dapat na maglaan ito ng suporta sa mga mangingisdang iyon sa pamamagitan ng angkop na teknolohiya at pananaliksik  sapat na tulong na nauukol sa pananalapi produksiyon at pagsasapamilihan  at iba pang mga lingkuran dapat ding pangalagaan paunlarin at ikonserba ng estado ang mga kayamanang iyon  dapat umabot ang pangngalaga s mga pangisdaan sa dagat ng mgamangingisdang tawid buhay laban sa pagpasok ng dayuhan  dapat tumanggap ang mga manggagawa sa pangisdaan ng karampatang kaparte sa kanilang pagtatrabaho sapakinabang sa mga kayamanan sa tubig at pangisdaan 

seksiyon 8  dapat maglaan ang estado ng mga insentibo sa mgamay ari ng lupa sa pamumuhunan ng tinanggap na kabayaran sa programa sa repormang pansakahan upang itaguyod ang industralisasyon lumikha ng mga hanapbuhay  at isa pribado ang mga negosyo ng sektor publiko ang mga kasangkapan pampananalapi na ginamit na kabayaran sa kanilang mga lupain ay dapat tanggaping ikwity sa kanilang pinilingg mga negosyo

reporma sa lupang urban at sa pabahay

seksiyon 9 dapatmgsagawa ang estado sa pamamagitan ng bats at para sa kabutihan ng lahat sa pakikipagtungan sa pribadong sektor ng patuluyang programa sareporma sa lupang urban "railroad"

at sa pabahay na magbigay  ng makakayanang disenteng pabahay at mga pangunahing paglilingkod sa mga mamamayan dukha at walng tahanan sa mga sentrong  urban at mga panahanang pook  dapat ding itaguyod nito ang sapat na mgapagkakataon sa hanapbuhay sa mga mamamayang  iyon  dapat igalang ng estado ang mga karapatan  ng mga may ari ng maliliit na ari arian sa implementasyon ng programang iyon

seksiyon 10 hindi dapat paalisin ni gibain ang kanilang mga tirahan ng nagsisipanirahan  na mga dukhang urban o rural maliban kung naaayon sa batas at sa paraang makaturangan at makatao

hindi dapat ilipat ng tirahan ang nagsisipanirahan na mga dukhang urban o rural nang walang sapat na pakikipagsanggunian sa kanila at sa mga pamayanang paglilipatan sa kanila

kalusugan

seksiyon 11 dapat magsagawa ang estado ng pinag isa at komprehensibong lapit sa pagpapaunlad ng kalusugan na magbibigay ng mga pangunahing pangangailangan mga lingkurang pankalusugan "health center DOH" at iba pang mga lingkuran panlipunan na makakayanan ng lahat ng mga mamamayan dapat magkaroon ng prayoriti para sa mga pangangailangan ng mahihirap na may sakit matatanda may kapansanan mga babae at mga bata dapat sikapin ng estado na makapagkaloob ng libreng pangagamot sa mga pulubi

seksiyon 12 dapat mgatatag atmapanantili ang estado ng mabisan sistema ng pangangasiwa sa pagkain at gamot at magsagawa ng angkop na pagpapaunlad at pananaliksik sa laang bibig sa kalusugan na tumutugon sa mga pangangailangan at suliranin sa kalusugan ng bansa  PHILHEALTH

seksiyon 13 dapat magtatag ang estado ng isang natatanging tanggapan para sa mga taong baldado para sa kanilang mga rehabilitasyon sariling pagpapaunlad at pagtitiwala sa sariling kakayahan at sa kanilang pakikiisa sa kabuuang daloy ng lipunan PWD department DSWD       

kababaihan

seksiyon 14 dapat pangalagaan ng estado ang mga kababaihang nagtatrabaho sa pamamagitan ng paglalaan ng ligtas at nakapagpapalusog na mga kalagayan sapagtatrabaho na nagsasaalang alang  ng kanilang mga gawain bilang ina at mga kaluwagan at mga pagkakataon na nagpapatingkad sa kanilang ikagagaling at ikagiginhawa upang matamo ang kanilang ganap na potensiyal sa paglilingkod sa bansa OWWA

ang bahaging ginampanan at mga karapatan ng mga organisayon ng sambayanan

seksiyon 15 dapat igalang ng estado ang bahaging ginagampanan ng malayang mga organisasyon ng sambayanan upang matamo at mapangalagaan ng mga taong bayan sa loob ng balangkas na demokratiko ang kanilang lehitimo at sama samang mga interes at hangarin sa pamamagitan ng paraang mapayapa at naayon sa batas  ang mga organisayong ng sambayanan ay mga asosasyon bona fide ng mga mamamayan na may subok na kakayahang itaguyod ang kapakanang pambayan at may makikilalang pamiminuno kasapian at istraktura  LGU?

seksiyon 16 hindi dapat bawahan ang karapatan ng sambayanan at ng kanilang mga organisayon sa mabisa atmakatwirang pakikilahok sa lahat ng mga antas ng pagpapasyang panlipunan pampulitika atpangkabuhayan  dapat padaliin  ng estado sa pamamagitan ng batas ang pagtatatag ng sapat na mga pamamaraan sa pakikipagsangunian

mga karapatang pantao

ang komisyon sa mga karapatangpantao

seksiyon 17 (1) nililikha sa pamamagitan nito ang isang malayang tangagapan na tatawaging komisyo ng mga karapatang pantao commission of human rights

seksiyon 17 (2) ang komisyon ay dapat buuin ng isang tagapangulo at apat na mga  kagawad na kinakialngang mga katutubong inaanak na mamamayan ng pilipinas at ang mayorya nito ay dapat sa mga kabilang sa phlippine bar dapat itadhana ng batas ang taning na panahon ng panunungkulan at iba pang mga kwalipikasyon at mga dis abiliti ng mga kagawad ng komisyon  PAO

seksiyon 17 (3) hanggat hindi nabubuo ang komisyong ito ang kasalukuyang pampanguluhang komite  sa mga karapatang pantao ay dapat magpatuloy sa pagtupad ng kasalukuyang mga gawain at kapangyarihan nito

seksiyon 17 (4) dapat na kusa at regular na ipalabas ang pinagtibay na taunang laang gugulin ng komisyon

seksiyon 18 dapat magkaroon ang komisyon sa mga karapatang pantao ng sumusunod na mga kapangyarihan at mga gawain

seksiyon 18 (1) magsiyasat sa kusa nito o sa sumbong ng alin mang panig ng lahat ng mga uri  ng mga paglabag sa mga karapatang pantao na kinapapalooban ng mga karapatang sibil at pulitikal

seksiyon 18 (2) maglagda ng mga panuntunan sa pamamalakad at mga tuntunin ng pamamaraan nito at mag harap ng sakdal na paglapastangan ukol sa mga paglabag dito nang naalinsunod sa mga tuntunin ng hukuman 

seksiyon 18 (3) magtakda ng angkop na mga hakbangin na naaayon  sa batas para sa pangangalaga ng mga karapatang pantao ng lahat ng mga tao sa pilipinas at gayon din ng mga pilipino na naninirahan sa ibang bansa  at magtakda ng mga pangkang hakbangin at mga paglilingkod na tulong legal sa mga kulang palad na ang mga karapatang pantao ay nilabag o nangangailangan ng proteksiyon

seksiyon 18 (4) tumupad ng mga kapangyarihan sapagdalaw sa mga piitan mga bilangguan  mga pasilidad na detensyon

seksiyon 18 (5) magtatag ng patuluyang programa sa pananaliksik edukasyon at impormasyon upang mapatingkad ang paggalang sa pagkakapangunahin ng mga karapatang pantao

seksiyon 18 (6) magrekomenda sa kongreso ng mabisang mga hakbangin upang maitaguyod ang mga karapatang pantao  at maglaan para sa mga bayad pinsala sa mga biktima o sa kanilang mga pamilya ng mga paglabag sa mga karapatang pantao

seksiyon 18 (7) subaybayan ang pagtalima ng pamahalaan ng pilipinas sa mga pananagutan sa pandaigdig na kasunduang bansa hinggil samga karapatang pantao

seksiyon 18 (8) magkaloob ng imyunity sapag uusig sa sinomang tao na ang testimonyo o ang pag iingat ng mga dokumento o iba pang ebidensiya ay kinakailangan o nakaluluwag sa pagtiyak ng katotohanan sa alinmang pagsisiyasat na isinagawa nito o sa ilalim ng awtoridad nito

seksiyon 18 (9)  hilingin ang tulong ng alinmang kagawaran kawanihan tanggapan o sangay sa pagtupad ng mga gawain nito

seksiyon 18 (10)  humirang ng mga pinuno at kawani nito nang naaayon sa batas at

seksiyon 18 (11) tumupad ng iba pang tungkulin at mga gawain na maaaring itakda ng batas seksiyon 

seksiyon19  maaaring magtadhana ang kongreso para sa iba pang mga kaso ng paglabag sa mga karapatang pantao na dapat masaklaw ng awtoridad ng komisyon na nag sasaalang alang sa mga rekomendasyon nito

konstitusyon ng pilipinas artikulo12

 pambansang ekinomiya at patrimonya

seksiyon 1 ang mga tunguhin ng pambansang ekonomiya ay higit pang ekwitableng pamamahagi ng mga pagkakataon kita at kayamanan sustinadong pagpaparami ng mga kalakal at mga paglilingkod na likha ng bansa para sa kapakinabangan ng sambayanan at lumalagong pagkaproduktibo bilang susi sa pag aangat ng uri ng pamumuhay para sa lahat lalo na sa kapuspalad dapat itaguyod ng estado ang industrialisasyon at pagkakataon na magkahanapbuhay ang lahat batay sa mahusay na pagpapaunlad ng pagsasaka at repormang pansakahan sa pamamagitan ng mga industriya na gumagamit ng lubusan at episyente sa mga kakayahan ng tao at likas na mga kayamanan at nakikipagpaligsahan kapwa sa mga pamilihang lokal at dayuhan gayonman dapat pangalagaan ng estado ang mga negosyong pilipino laban sa marayang kompetisyong dayuhan at mga nakamihasnan sa pangangalakal

sa pagsisikap na matamo ang mga tunguhing ito dapat bigyan ng lubos napagkakataong umunlad ang lahat ng mga sektor ekonomiko at mga rehiyon ng bansa dapat pasiglahin ang mga pribadong negosyo pati na mga korporasyon mga kooperatiba  at katularing mga lansakang organisayon sa pagpapalawak ng base ng kanilang pagmamay ari

seksiyon 2 ang lahat ng mga lupaing ari ng bayan mga tubig mga mineral karbon petrolyo at iba pang mga lanagis mineral lahat ng mga lakas ng magagamit na enerhiya mga pangisdaan mga kagubatan o mga kahuyan buhay ilang halaman at hayop at iba pang mga likas na kayamanan maliban sa mga lupaing pansakahan .denr . dapat sumailalim sa ganap na kontrol at superbisyon ng estado ang paggalugad pagpapaunlad at pagsasagamit ng mga likas na kayamanan ang mga gawaing ito ay maaaring tuwirang isagawa ng estado at ito ay maaaring makipagkasunduang koproduksyon magkasamang pakikipagsapalaran  bakasang produksiyon sa mga mamamayang pilipino o sa mga korporasyon  o mga asosasyon na ang animnapong porsiyento  man lamang na puhunan ay ari ng gayong mga mamamayan ang gayong mga kasunduan ay maaaring ukol sa panahong hindi hihigit sa dalamput limang taon na mapapanibago sa hindi hihigit sa dalawamput limang taon at sa ilalim ng mga termino at mga kondisyon na maaaring itadhana ng batas  sa kalagayan ng mga karapatan sa patubig panustos tubig mga pangisdaan o mga gamit pangindustriya na iba sa pagpapaunlad ng lakas tubig ang gamit na kapaki pakinabang ang maaaring maging sukatan at katakdaan ng pagkakaloob

dapat pangalagaan ng estado ang mga yamang dagat ng bansa sa mga karagatang pangkapuluan dagat teritoryal at ekslosibo na sonang pangkabuhayan nito at dapat ilaan ang ekslosibong paggamit at pagtatamasa nito sa mamamayang pilipino

maaaring pahintulutan ng kongreso sa pamamagitan ng batas ang maliitang pagsasagamitng mga likas na kayamanan ng mga mamamayang pilipino gayundin ang pangkooperatibang pag aalaga ng isda na ang prayoriti ay sa tawid buhay na mga mangingisda at ng mga manggagawang pang isda sa mga ilog mga lawa  mga look at mga dagat dagatan  "cooperative bank" 

ang pangulo ay maaaring makipagkasunduan sa mga korporasyon  aring dayuhan na kinapapalooban ng tulong teknikal o pinansyal para sa malawakang paggalugad pagpapaunlad at paggamit ng mga mineral petrolyo at iba pang mga langis mineral alinsunod sa mga pangkalahatang termino at mga kondisyon na itinatadhana  ng batas batay sa mga tunay na ambag sa pagsulong na pangkabuhayan at sa kagalingang panlahat ng bansa sa gayong mga kasunduan dapat itaguyod ng estado ang pagpapaunlad at paggamit sa mga lokal na batis syentipiko at teknikal  dapat ipagbigay alam ng pangulo sa kongreso ang bawat kontratang pinakipagkayarian alinsunod satadhanang ito sa loob ng talumpong araw mula sa pagkakapagsagawa nito

seksiyon 3 ang mga lupaing ari ng bayan ay inuuri na pansakahan  kagubatan o kakahuyan lupaing mineral at mga pambansang parke ang mga lupaing pansakahan na ari ng bayan ay maaaring uriin pa sa pamamagitan ng batas alinsunod sa mga paggagamitan nito  dapat limitahan sa mga lupaing pansakahan ang  malilipat na mga lupaing  ari ng bayan  hindi maaaring humahak ang alinmang pribadong korporasyon o asosasyon ng mga lupaing malilipat na ari ng bayan maliban sa pamamagitan ng lease sa taning na panahong hindi hihigit sa dalawamput limang taon na mapaninibago sa hindi hihigit sa dalawamput limang taon at hindi lalabis  sa isang libong ektaryang sukat  ang mga mamamayan ng pilipinas ay maaaring mag lease nang hindi lalabis sa limang daang ektarya  o magtamo sa pamamagitan ng pagbili homested o kaloob nang hindi lalabis sa labindalawang ektarya niyon (donated)(bawal lease sa pilipino o benta dapat nakapag asawa ng foreigner). dapat itakda ng kongreso sa pagsasa alang alang sa mga pangangailangan ekolodyi at pagpapaunlad at alinsunod sa mga hinihingi ng repormang pansakahan sa pamamagitan ng batas ang sukat ng mga lupaing ari ng bayan na maaaring tamuhin paunlarin hawakan o paupahan at ang mga kondisyon niyon

 seksiyon 4 dapat magtakda ang kongreso sa pamamagitan ng batas sa lalong madaling panahon ng mga tiyak  na saklaw  ng mga lupaing kagubatan at mga pambansang parke na malinaw na magtatakda ng kanilang mga hangganan sa lupa pagkatapos noon ang gayong lupaing kagubatan at mga pambansang parke ay dapat ikonserba at hindi maaaring dagdagan ni bawasan maliban sa pamamagitan ng batas  dapat magtakda ang kongreso para sa panahong maaaring ipasya nito ng mga batas na magbabawal ng pagtotroso sa mga nanganganib na kagubatan at mga sakop  ng watershed

seksiyon 5 dapat pangalagaan ng estado batay sa mga tadhana ng konstitusyong ito at sa mga patakaran at mga programa sa pagpapaunlad ng bansa ang mga karapatan ng mga katutubong pamayanang kultural sa kanilang mga minanang  lupain upang matiyak ang kanilang kailangang ekonomiko panlipunan at pangkultura maaaring magtakda ang kongreso para sa pagpapairal ng mga nakaugaliang batas hinggil sa mga karapatan o mga ugnayan sa ari arian sa pagtiyak sa pagmamay ari at saklaw ng minanag lupain

seksiyon 6 ang paggamit ng ari arian ay may nauukol na tungkuling sosyal at lahat ng mga kinatawang pangkabuhayan ay dapat mag ambag sa kabutihang panlahat  dapat magkaroon ng karapatan ang mga indibidwal at mga pribadong pangkat kabilang ang mga korporasyon  mga kooperatiba at mga katularing lansakang organisayon  na mag may ari magtatag at magpalakad ng mga negosyong pangkabuhayan sa saklaw ng tungkulin ng estado na itaguyod   ang marapat na katarungan at maghimasok kapag hinihingi ng kabutihang panlahat

seksiyon 7 hindi dapat malipat o masalin ang anomang pribadong lupain maliban sa pagmamana at sa mga tao mga korporasyon o mga asosasyon na may karapatang magtamo o maghawak ng mga lupaing ari ng bayan

seksiyon 8 sa kabila ng mga tadhana ng seksiyon 7 ng artikulong ito ang isang katutubong inaanak na mamamayan ng pilipinas na mawalan ng pagkamamamayang pilipino ay maaaring paglipatan ng mga lupaing pribado  batay sa mga katakdaang itinadhana ng batas

seksiyon 9 maaring magtatag ang kongreso ng isang malayang sangay sa ekonomiya at pagpaplano na pamumunuan ng pangulo sa dapat magtagubilin sa kongreso matapos makipagsanggunian sa angkop na mga sangay pambayan sa ibat ibang pribadong sektor at sa mga yunit ng pamahalaang lokal at magsakatuparan ng patuluyan pinag isa at magkakaugnay na mga programa at patakaran para sa pagpapaunlad ng bansa   hanggat ang kongreso ay hindi nagtatakda ng naiiba dapat manungkulan ang pambansang pangasiwaan sa ekonomiya at pagpapaunlad bilang malayang sangay sa pagpaplano ng pamahalaan "NEDA"

seksiyon 10 sa tagubilinng sangay sa ekonomiya at pagpaplano dapat ilaan ng kongreso sa mga mamayan ng pilipinas o sa mga korporasyon  o sa mga asosasyon na ang animnapung porsiyento man lamang ng puhunan  ay ari ng gayong mga mamamamyan o ang mas mataas na porsiyento na maaaring itakda ng kongreso  ang ilang mga larangan ng pamumuhunan kailanman at ganito ang inaaatas ng pambansang kapakanan  dapat magsabatas ang kongreso ng mga hakbanging magpapasigla sa pagbubuio at pagpapalakad ng mga negosyo na ang puhunan ay aring ganap ng mga pilipino  sapagkakaloob ng mga karapatan mga pribilehiyo at mga konsesyon na sumasaklaw sa pambansang ekonomiya at patrimonyo dapat unahin ng estado ang mga kwalipikadong pilipino dapat regulahin at gamitin ng estado ang awtoridad nito sa mga puhunang dayuhan na saklaw ng pambansang hurisdiksyon  nito at ng naalinsunod sa mga pambansang tunguhin at prayoriti nito

seksiyon 11 hindi dapat ipagkaloob ang anomang prangkisa sertipiko o iba pang anyo ng pahintulot sa pagpapalakad ng kagamitang pambayan maliban sa mga mamamayan ng pilipinas o sa mga korporasyon o mga asosasyon itinatag sa ilalim ng mga batas ng pilipinas na ang animnapung porsiyento man lamang ng puhunan ay ari ng gayong mga mamamayan na hindi dapat na ang prangkisa  sertipiko  o pahintulot ay tanging tangi sa uri o hihigit pa salimampung taon ang tatagal  ni hindi dapat ipagkaloob ang gayong prangkisa o karapatan maliban sa kondisyon na ito ay dapat  sumailalim ng pagsususog pagbabago  o pagpapawalang saysay ng kongreso kapag kinakailangan ng kabutihang panlahat  dapat pasiglahin ng estado ang tanan na makilahok sa pamumuhunan sa mga kagamitang pambayan ang palahok ng mga mamumuhunang  dayuhan sa mga pamatnugutan sa anomang kalakalan  sa kagamitang pambayan ay dapat matakda sa kanilang katumbas na sapi sa puhunan niyon at ang  lahat ng mga pinunong tagapagpaganap at tagapamahala ng gayong mga korporasyon o asosasyon ay kinakailangang mga mamamayan ng pilipinas 

seksiyon 12 dapat magtaguyod ang estado ng makiling na paggamit ng paggawang pilipino domestikong materyales at mga kalakal na yaring lokal at dapat magpatibay ng mga hakbangin upang makalaban sa kompetensiya ang mga ito

seksiyon 13 dapat magtguyod ang estado ng patakarang pangkalakalan na mauukol sa kagalingang panlahat at magsasagamit sa lahat ng mga anyo at ayos na palitan na nasasalig sa pagkakapantay pantay at pagtutumbasan

seksiyon 14 dapat magtaguyod ang estado ng patuluyang pagpapaunlad ng isang pambansang pagpipisan ng talino sa mga pilipinong sayantis mga mamumuhunan  mga prpesyunal mga manedyer mataas na kaantasan   ng laang bisig na teknikal at ang mga bihasang manggagawa at mga artisan sa lahat ng mga larangan .PRC. dapat magtaguyod ang estado ng angkop na teknolohiya at magregula ng paglilipat ng teknolohiya para sa kapakinabangan ng bansa dapat ilaan lamang sa mga mamamayang pilipino ang pagpraktis ng lahat ng mga propesyon sa pilipinas matangi sa mga kalagayang itatakda ng batas

seksiyon 15 dapat lumikha ang kongreso ng isang sangay na magtataguyod sa pag iral at pagsulong ng mga kooperatiba bilang mga kasangkapan para sa katarungang panlipunan at kaunlarang pangkabuhayan "poultry"

seksiyon 16 hindi dapat magtadhana ang kongreso maliban sa pamamagitan ng pangkalahatang batas ukol sa pagbubuo pagtatatag o pagreregula sa mga pribadong korporasyon  maaaring lumikha o magtatag ng mga korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan sa pamamagitan ng mga tanging karta para sa kabutihan ng lahat ng nasasalalay   sa pagsubok sa pagiging kapaki pakinabang nito

seksiyon 17 ang estado sa panahon ng pambansang kagipitan kapag kinakailangan ng kapakanang pambayan ay maaaring pansamantalang  mangasiwa o mamatnugot sa pagpapalakad ng anomang  pambayang yutiliti na aring pribado o negosyong kinapapalooban ng kapakanang pambayan habang umiiral ang kagipitang pambayan at sa ilalim ng makatwirang mga katakdaang itatagubilin nito ;'calamity fund" income tax return;Finance=perlas

seksiyon 18  ang estado sa kapakanan ng pambansang kagalingan o pagtatanggol ay maaaring magtatag at magpalakad ng mga napakahalagang industriya at pagkapagbayad ng wastong kabayaran maaaring ilipat nito sa pagmamay ariang pambayan ang mga yutiliti at iba pang mga pribadong negosyo na palalakarin ng pamahalaan

seksiyon 19 dapat regulahin o ipagbawal ng estado ang mga monopoli kapag kinakailangan ng kapakanang pambayan hindi dapat payagan ang mga kombinasyong sumusupil sa kalakalan o ang marayang kompetensiya

seksiyon 20 dapat magtatag ang kongreso  ng isang malayang punong pangasiwaan sa pananalapi na ang mga kagawad ng namumunong kapulunan ay kinakailangan mga katutubong inaanak na mamamayang pilipino na kilala sa pagkamatapat pagkamangaral at pagkamakabayan at ang nakararami sa kanila ay dapat magmula sa pribadong sektor silaay dapat ding sumailalim sa iba pang mga kwalipikasyon   at dis ability na maaaring itakda ng batas dapat magtakda ang pangasiwaan ng patnubay na patakaran sa mga larangan na may kinalaman sa salapi  pagbabangko at kredito  dapat magkaroon ito ng superbisyon sa pamamalakad ng mga bangko  at gampanan ang mga kapangyarihan sa pagregula nang ayon sa maaaring itadhana ng batas sa  pamamalakad ng mga kompanya sa pananalapi at sa iba pang mga institusyong gumaganap ng katularing mga gawain  hanggat hindi nagtatakda ng naiiba ang kongreso ang bangko sentral ng pilipinas sa pagpapalakad sa ilalim ng umiiral na mga batas  ay ganap bilang punung pangasiwaan sa pananalapi"monitary board"

seksiyon 21 maari lamang  makautang sa ibang bansa nang naalinsunod sa batas sa sa alituntunin ng pangasiwaan sa pananalapi  dapat maging handa sa pagbibigay sa taong bayan  ng impormasyon hinggil sa mga utang sa ibang bansa na nakuha o ginarantiyahan  ng pamahalaan  "stockexchange dapat'

seksiyon 22 ang mga kagagawan na lumilihis  o nagpapawalang saysay sa alinmang tadhana ng artikulong ito ay dapat ituring na di naaangkop sa kapakanang pambansa at dapat lapatan ng mga parusang sibil at kriminal ayon sa maaaring itakda ng batas 

          

konstitusyon ng pilipinas artikulo 11

 kapanagutan ng mga pinunong bayan

seksiyon 1 ang pagtitiwala ng bayan ay angkin ng katungkulan pambayan ang mga pinuno at mga kawaning pambayan ay kinakailangang mamalaging nanangutan sa mga taong bayan maglingkod sa kanila na taglay ang pinakamataas na pakundangan  dangal katapatan  at kahusayan manuparan na taglay ang pagkamakabayan at katrungan at mamuhay nang buong kapakunbabaan

 seksiyon 2 ang pangulo ang pangalawang pangulo ang mga mahistrado ng kataas taasang hukuman ang mga kagawad ng mga komisyong konstitusyonal at ang ombudsman ay maaaring alisin sa katungkulan sa pamamagitan ng impeachment at pagkhatol doon sa tandisang paglabag sa konstitusyon pagtataksil pagpapasuhol garft and corruption  iba pang mabibigat na krimen o pagkakanulo sa pagtitiwala ng bayan ang lahat ng iba pang mga pinuno at kawaning pambayan ay maaring alisin sa katungkulan ayon sa itinadhana ng batas subalit hindi sa pamamagitan ng impeachment

seksiyon 3 (1)ang kapulungan ng mga kinatawan ay dapat magkaroon  ng tanging kapangyarihan  magsimula sa lahat ng mga kaso  ng impeachment

seksiyon 3 (2) ang taong pinanumpaang sakdal ukol sa impeachment  ay maaaring iharap ng sinomang kagawad ng kapulungan ng mga kinatawan o ng sino mang mamamayan sa pamamagitan ng isang reslusyon ng pagsan ayon ng sinomang kagawad niyon na dapat isama sa palatuntunan ng pagpupulungan sa loob ng sampung araw ng sesyon at dapat itukoy sa nararapat na komite sa loob ng tatlong araw ng sesyon pagkatapos  noon pagkaraan ng pagdinig at sa pamamagitan ng nakararaming boto ng lahat ng mga kagawad nito     ang komite ay dapat magharap ng ulat nito sa  kapulungan sa loob ng animnapung araw ng sesyon mula sa nabanggit napagtutukoykasama ang kaukulang resolusyon  dapat ikalendaryo ng kapulungan ang pag sasalang alang sa resolusyon sa loob ng sampung araw ng sesyon pagkatanggap nito

seksiyon 3 (3) dapat kailanganin ang boto ng isang katlo man lamang ng lahat ng mga kagawad ng kapulungan upang patotohanan ang isng katig na resolusyon sa articles of impeachment ng komite o pawalang halaga ang salungat na resolusyon  nito dapat itala ang boto ng bawat kagawad

seksiyon 3(4) kung ang pinanunumpaang sakdal  o resolusyon sa impeachment  ay iniharap ng isang katlo man lamang ng lahat ng mga kagawad ng kapulungan iyon ay dapat bumuo sa articles of impeachment  at dapat isunod agad ang paglilitis ng senado

seksiyon 3(5) hindi dapat ipag harap ang opisyal ding iyon  nang higit sa isang sakdal  na impeachment sa loob ng isang taon

seksiyon 3 (6) ang senado ay dapat magkaroon ng tanging  kapangyarihan maglitis sa lahat ng mga kaso ng impeachment  kapag nagpulong ukol sa layuning iyon ang mga senador  ay dapat sumailalim ng panunumpa o pagpapatotoo kapag ang pangulo ng pilipinas ay nililitis  ang punong mahistrado ng kataas taasang hukuman ang dapat mangulo ngunit hindi dapat bumoto  hindi dapat parusahan ang sino mang tao nang walang pagsang ayon ng dalawang katlo ng lahat ng mga kagawad ng senado

seksiyon 3 (7) ang mga hatol sa kaso ng impeachment ay hindi dapat humigit pa sa pag aalis sa katungkulan at diskwalipikasyon  sa paghwak ng anomang katungkulan  sa ilalim ng republika ng pilipinas  ngunitang panig ng naparusahan  ay dapat pa ring managot  at sumailalim ng paguusig  pag lilitis at pagpaparusa ayon sa batas

seksiyon 3 (8) ang kongreso ay dapat maglagda ng mga tuntunin  nito saimpeachment  upang mabisang maisakatuparan ang layuning ng seksyong ito

seksiyon 4 ang kasalukuyang hukuman laban sa katiwalian  na tinatawag na sandigang bayan ay dapat magpatuloy sa tungkulin  at tumupad ng hurisdiksyon nito katulad ng sa ngayon o pagkaraan  ay maaari itadhana ng batas

seksiyon 5 sa pamamagitan nito ay nililikha ang malayang tanggapan ng ombudsman na binubuo ng ombudsman na tatawaging tanodbayan  isang panlahatang depyuti at isa man lamang na depyuti sa baway isa sa luzon visayas at mindanao  maaari ring humirang  ng isang hiwalay na depyuti para sa military establistment

seksiyon 6 ang mga opisyal at kawani ng tanggapan ng ombudsman  maliban sa mga depyuti  ay dapat hirangin ng ombudsman alinsunod sa batas  ng serbisyo sibil

seksiyon 7 ang tanodbayan na umiiral sa kasulukuyan  ay dapat tawagin mula ngayon  ng tanggapan ng tanging tagausig  ito ay dapat magpatuloy sa tungkulin at tumupad ng kapangyarihan nito katulad ng sa ngayon  o pagkaraan ay maaaring itadhana ng batas  matangi roon sa mga ipinagkaloob sa katungkulan ng ombudsman na nilkha sa ilalim ng konstitusyong ito

seksiyon 8 ang ombudsman at ang kanyang mga depyuti ay dapat na mga katutubong inaanak na mamamayan ng pilipinas  at sa panahon ng pagkahirang sa kanila ay may apatnapung taong gulang man lamang  kinikilala sapagkamatapat at sa sarilingpag iisip at kabilang sa philippine bar at hindi naging mga kandidato  sa anomang katungkulang halal sa sinundang nakalipas na halalan  ang ombudsman ay kinakailangang naging isang hukom o nagpraktis bilang abogado sa pilipinas sa loob ng sampung taon o mahigit pa

sa panahonng kanilang panunungkulan sila dapat sumailalim ng mga diskwalipikasyon at mga pagbabawal na tulad ng itinadhana sa seksiyon 2 artikulo xia ng konstitusyong ito

seksiyon 9 ang ombudsman at ang kanyangmga depyuti ay dapat harangin ng pangulo mula sa talaan ng anim man lamang na pagpipilian na inihanda ng judicial and bar council at mula sa talaan  ng tatlong pagpipilian para sa bawat bakante pagkaraan niyon  hindi dapat kailanganin sa mgapaghirang na iyon ang anomang kurpirmasyon  ang lahat ng mga bakante ay dapat punan sa loob ng talong buwan matapos mabakante ang mga iyon 

seksiyon 10 ang ombudsman at ang kanyang mga depyuti ay dapat magtaglay ng ranggo ng tagapangulo  at ng mga kagawad  ng mga komisyong konstitusyonal  ayon sa pagkakasunod sunod at sila ay dapat tumanggap  ng katulad na sahod  na hindi dapat bawsan sa panahon ng kanilang panunungkulan

seksiyon 11 ang ombudsman at ang kanyang mga depyuti ay dapat manungkulan sa taningng pitong taon na dina muling mahihirang sila ay hindi dapat na maging marapat na kumandidato sa anomang  katungkulan sa halalan kagyat na sa susunod na pagtatapos ng kanilang panunungkulan

seksiyon 12 ang ombudsman at ang kanyang mga depyuti bilang mga tagapagsanggalang ng taong bayan ay dapat kumilos ng daglian sa mga sumong na iniharap sa anomang anyo o paraan laban sa mga pinuno o kawaning pambayan ng pamahalaan o nang anomang bahagi sangay o kasangkapan  niyon kasama ang mga korporasyon  ari o kontrolado ng pamahalaan  at sa mga angkop na kaso ay dapat ipabatid sa mga may sumbong ang isinagawang aksyon at ang mga resulta niyon

seksiyon 13 dapat magkaroon ang tanggapan ng ombudsman   ng sumusunod na mga  kapangyarin  mga gawain at mga tungkulin          

seksiyon 13 (1) magsiyasat sa kusa nito o sa sumbong ng sinomang tao ng anomang gawa o pagkukulang ng sinomang opisyal kawani tanggapan o sangay pambayan kapag ang gayong kagawaran o pagkukulang ay lumilitaw na ilegal  di makatarungan di nararapat  o di episyente

seksiyon 13 (2) mag atas batay sa sumbong o sa sariling kusa nito sinumang opisyal pambayan  o kawani ng pamahalaan o ng alinmang bahagi sangay o kasangkapan niyon at maging ng alinmang korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan  na may mga orihinal na karta na tuparin at madaliin  ang anomang kilos o tungkulin na hinihingi sa kanya ng batas  o pigilin hadlangan at iwasto ang anomang pagmamalabis o di nararapat sa pagtupad ng mga tungkulin

seksiyon 13 (3) mag atas sa kinauukulang pinuno na mag sagawa ng nararapat na hakbang laban sa isang nagkasalang opisyal o kawaning pambayan at magtagubilin ng kanyang pagtitiwalag  pagsuspindi   pagbaba ng katungkulan pagmumulta mahigpit na pangangaral  o pag uusig at tiyakin angpagtalima sa ipinag utos

seksiyon 13 (4) sa alinmang nararapat na kaso at sa ilalim ng mga katakdaan na maaaring itadhana ng batas mag atas sa kinauukulang pinuno na bigyan ito  ng mga sipi ng mga dokumento tungkol sa mga kontrata o mga transaksyon o mga transaksyon na ipinasok ng kanyang tanggapan namay kinalaman sa pagbabayad o paggamit ng mga pondo  o mga ari ariang pambayan  at mag ulat sa komisyon sa awdit ng anomang katiwalian upang magawan  ng karampatang hakbang 

seksiyon 13 (5) humiling sa alinmang sangay ng pamhalaan ng kinakailangang tulong at impormasyon sa pagtupad ng mga pananagutan nito at magsuri  kung kinakailangan ng nauukol na mga rekord at mga dokumento

seksiyon 13 (6) magpahayag ng mga bagay bagay na saklaw ng pagsisiyasat nito kung hinihingi ng mga pangyayari at taglay ang nararapat na pag iingat

seksiyon 13 (7) alamin ang mga dahilan ng di kahusayan  red tape masamang pamamahala pagdaraya at katiwalian sa pamhalaan at magrekomenda  ukol sa pagaalis ng mga ito at pagsunod sa mataas na pamantayan ng kagandahang asal at kahusayan

seksiyon 13 (8) maglagda ng mgatuntunin ng pamamaraan nito at gumanap ng iba pang mga kapangyarihan  o tumupad  ng mga gawain  o mga tungkulin na maaaring itadhana ng batas 

seksiyon 14 dapat magtamasa ng pagsasarili sa pananalapi ang tanggapan ng ombudsman  dapat ipalabas ng kusa at regular ang pinagtibay na taunang laang gugulin nito

seksiyon 15 hindi dapat mahadlangan ng prscripsyon  laches o estopped ang karapatan ng estado na mabawi ang ari ariang nakuha nang labag sa batas  ng mga opisyal  o mga kawaning pambayan mula sa kanila  o sa kanilang mga nomini o pinaglipatan

seksiyon 16 hindi maaaring magkalaoob nang tuwiran o di tuwiran ng anomang pautang garantiya o iba pang uri ng kaluwagang pampananalapi para sa alinmang layuning pang negosyo ang alinmang bangko o institusyong pampananalapi  na ari o kontrolado  ng pamhalaan sa pangulo  pangalawang pangulo  sa mga kagawad  ng gabinete  ng kongreso ng kataas taasang hukuman at ng mga komisyong konstitusyonal sa ombudsman o sa alinmang buhay kalakal o entity na mayroon silang kontroling interes sa panahon ng kanilang panunungkulan

seksiyon 17 ang isang pinuno o kawaning pambayan sa pag upo niya sa tungkulin at sa limit ng panahong maaraing itadhana ng batas ay dapat magsumite ng pinasumpaang deklarasyon  ng kanyang mga ari arian  pananagutan at netong kabuuan ng ari arian  sa kalagayan ng pangulo  apngalawang pangulo mga kagawad ng gabinete ng kongreso  ng kataas taasang hukuman  ng mga komisyong konstitusyonal at ng iba pang katungkulan  konstitusyonal  at mga pinuno ng sandatahang lakas  na may ranggong  heneral o pamandila  ang deklarasyon ay dapat isiwalat sa madla sa paraang itinadhana ng batas 

seksiyon 18 ang mga pinuno at kawaning pambayan ay may kautangang katapatan sa lahat ng oras sa estado at sa konstitusyon at ang sinomang pinuno o kawaning pambayan na naghahangad magbago ng kanyang panunungkulan ay dapat lapatan  ng kaukulang batas

       

konstitusyon ng pilipinas artikulo 10

  pamahalaang lokal

 mga tadhanang pangkahalatan

seksiyon 1 ang mga subdibisyong teritoryal at pulitikal ng republika ng pilipinas ay ang mga lalawigan mga lungsod mga bayan at mga baranggay dapat magkaroon ng mga rehiyong awtonimous sa muslim mindanao at sa mga cordillera (sungka=region 1 to 17 plus 1punong mahistrado=king arthur)ayon sa itinadhana rito

seksiyon 2 ang mga subdibisyong teritoryal at pulitikal ay dapat magtamasa awtonoming lokal (km0B)

seksiyon 3 ang kongreso ay dapat magsabatas ng isang kodigo ng pamahalaang lokal (BBB) na dapat magtadhana  ng balangkas ng pamahalaang lokal ng kanilang mga kapangyarihan  mga pananagutan na itinatag sa pamamagitan ng isang sistema ng decentralisasyon na may mabisang pamamaraan  ng pagbawi ng katungkulan pagpapatiuna at reperendum mag ayaw ayaw sa ibat ibang yunit ng pamahalang lokal ng kanilang mga kapangyarihan mga pananagutan at mga mapagkukunang batis  at magtatadhana ng mga katangian paghahalal paghirang at pag aalis taning ng panunungkulan  mga sweldo mga kapangyarihan at gawain at mga tungkulin ng pinunong lokal at lahat ng iba pang mga bagay bagay na may kaugnayan sa kabuuan  at pagpapakilos ngmga yunit na lokal

seksiyon 4 ang pangulo ng pilpinas ay dapat tumupad ng pangkahalatang superbisyon sa mga pamahalaang lokal dapat seguruhin ng mga lalawigan ang mga lungsod at mga bayng nakapaloob sa mga ito ng mga lungsod at mga bayan ang mga baranggay na nakapaloob  sa mga ito  na gaganap ng kanilang mga kapangyarihan at mga gawain ayon sa pagkakatakda 

seksiyon 5 dapat magkaroon ang bawat yunit ng pamahalaang lokal ng kapangyarihan lumikha ng mga sariling mapagkukunan nito ng kita at magpataw ng mga buwis butaw at singilin sa ilalim ng mga panuntunan at katakdaang maaaring itadhana ng kongreso na naalinsunod sa saligang patakaran ng awtonomiyang lokal  ang gayong mga buwis butaw at singilin ay dapat mapunta sa mga pamahalaang lokal lamang (provincial housing=pag ibig butaw) 

seksiyon 6 dapat magkaroon ang mga yunit   ng pamahalaan lokal ng makatwirang kaparte ayon sa itatakda ng batas sa mga pambansang buwis na dapat kusang ipalabas para sa kanila

seksiyon 7 dapat na may karapatan ang mga pamahalaang lokal sa karampatang parte sa mga bunga ng paggamit at paglinang ng kayamanang pambansa  na nasa kani kanilang mga lugar  sa paraang itatakda ng batas  kabilang ang pagbibigay  ng kaparte sa mga naninirahan sa pamamagitan ng mga tuwirang benipisyo 

seksiyon 8 ang taning na panahon ng panunungkulan ng mga halal na pinunong lokal  maliban sa pinuno ng barangay  na itatakda ng batas ay dapat sa tatlong taon at hindi makapanunungkulan ang sinumang gayong pinuno nang mahigit sa tatlong magkasunod na taning  ng panunungkulan ang boluntaryong pagtalikod sa katungkulan sa anomang tagal ng panahon ay hindi dapat na ituring napagkauntol sa pagpapatuloy ng kanyang paglilingkod  para sa buong taning n panahon ng panunungkulan na pinaghalalan sa kanya

seksiyon 9 ang mga kalupunang lehislatibo ng mga pamahalaan lokal  ay dapat magkaroon ng mga kinatawan sektoral ayon sa maaaring itakda ng batas

seksiyon 10 ang alinmang lalawigan lungsod bayan o baranggay ay hindi maaaring likhain hatiin pagsamahin buwagin  o lubhang baguhin ang hangganan nito  maliban kung naayon sa batayang itinatag ng kodigo  ng pamahalaang lokal at sa pagpapatibay ng mayoryang boto sa isang plebisito sa mga yunit pulitikal  na tuwirang apektado BBB

 seksiyon 11 ang kongreso ay maaring lumikha sa pamamagitan ng batas ng tanging mga metropolitan  na subdibisyong pulitikal (camanava) na sasailalim ng isang plebesito ayon sa itinatakda sa seksiyon 4 nito dapat manatili sa napakaloob  na mga lungsod at mga bayan ang kanilang saligang awtonomi at dapat  na may karapatan sa kanilang sariling mga tagapagpaganap  lokal at mga kapulungang tagapagbatas  ang hurisdiksyon ng awtoridad metropolitan na lilikhain sa gayong parran ay dapat itakda sa mga pangunahing lingkuran na nanganngailangan ng kordinasyon

seksiyon 12  ang mga lungsod na sukdulang urban gaya ng pagtatakda ng batas at ang mga bumubuong lungsod na ang mga karta ay nagbabawal sa kanilang mga botante na bumoto para sa mga halal na pinuno ng lalawigan  ay dapat maging malaya sa lalawigan ang mga botante ng mga bumubuong lungsod na nakapaloob sa isang lalawigan na ang mga karta ay hindi nagtataglay ng gayong pagbabawal  ay hindi dapat alisan ng kanilang karapatang bumoto para sa  mga halal na pinuno ng lalawigan

seksiyon 13 ang mga yunit ng pamahalaang lokal ay maaaring magsama sama magbuo o magugnay ng mga kanilang pagsisikap mga lingkuran at mgamapgkukunang batis para sa mga layuning kapaki pakinabang sa kanila nang naayon sa batas 

seksiyon 14 dapat maglaan ang pangulo ng mga panrehiyong sanggunian sa pagpapaunlad o iba pang katulad na mga kalupunan na binubuo ng lokal na mga pinuno ng pamahalaan  at ng mga kinatawan mula sa mga organisasyong di pamahalaan (ngo) sa loob ng mga rehiyon para sa mga layuning desentralisasyon  ng mga pangangasiwa upang mapatatag ang awtonomi ng mga yunit doon at upang mapabilis ang pagsulong at pag unlad na pangkabuhayang at panlipunan ng mga yunit sa rehiyon

mga rehiyong awtonomous

seksiyon 15 dapat lumikha ng mga rehiyong awtonomus sa muslim mindanao at sa mga cordillera na binubuo ng mga lalawigan mga lungsod at mga bayan at mga lawak  heograpiko na may panlahat at namumukod na manang kasaysayan at kalinangan mga istrakturang pangkabuhayan at panlipunan at iba pang nauugnay na mga katangian alinsunod sa balangkas ng konstitusyong ito at ng kataas taasang kapangyarihan ng bansa  gayon din ng karangalan teritoryal ng republika ng pilipinas 

seksiyon 16 ang pangulo ay dapat tumupad ng pangkalahatang superbisyon sa mga rehiyong awtonomus upang matiyak na matapat na sinusunod ang mga batas

seksiyon 17 dapat masalalay sa pamahalaang pambansa ang lahat ng mga kapangyarihan  mga gawain at mga pananagutan na hindi ipinagkakaloob ng konstitusyong ito  o ng batas sa mga rehiyong awtonomus

seksiyon 18 ang kongreso ay dapat magsabatas ng isang batayang batas para sa bawat rehiyong awtonomus sa tulong at pakikilahok ng panrehiyong sangguniang komisyon na binubuo ng mga kinatawang hinirang ng pangulo mula sa talaan ng mga nominado ng mga kalupunang multi sektoral dapat tukuyin ng batayang batas ang saligang balangkas ng pamahalaan para sa rehiyon na binubuo ng kagawarang tagapagpaganap at kapulungang tagapagbatas na kapwa dapat  ding magtadhana ng mga tanging hukuman na may hurisdiksyon sa mga batas na personal  pampamilya at pang ariarian  nang naalinsunod sa mga tadhana ng konstitusyong ito at ng mga batas pambansa

dapat magkabisa ang paglikha ng rehiyong awtonomus kap[ag pinag tibay ng mayoryang boto ng mga yunit ng manghahalal sa isang plebesito na tinawag ukol doon  sa pasubali na iyon lamang mga lalawigan  mga lungsod at mga lugar heograpiko  na bumoto ng katig sa  gayong  plebisito ang isasama sa rehiyong awtonomus 

seksiyon 19 dapat magpatibay ng mga batayang  batas ang unang kongreso na inihalal sa ilalim ng konstitusyong ito sa loob ng labindalawang  buwan  simula sa pagkakatatag ng dalawang Kapulungan para sa mga rehiyong awtonomus sa muslim mindanao at sa mga cordillera "lower court higher court"

seksiyon 20 ang batayang batas ng mga rehiyon awtonomus sa loob ng hurisdiksyong teritoryal  nito at sa ilalim ng mga tadhana ng mga kapangyarihang tagapagbatas sa :

1 organisayon pampangasiwaan

2 paglikha ng mga mapagkukunan ng rebenyu

3 mga manang lupain at mga likas na kayamanan

4 mga ugnayang personal pampamilya at pang ari arian

5 panrehiyong pagpaplano para sa pagpapa unlad urban at rural

6 pagpapaunlad na pangkabuhayan panlipunan at panturismo 

7 mga patakarang pang edukasyon 

8 pangangalaga at pagpapaunlad sa manang kalinangan at

9 mga iba pang bagay bagay na maaaring ipahintulot ng batas para sa pagtataguyod ng kagalingang panlahat ng mga mamamayan sa rehiyon

seksiyon 21 ang pag papanatili ng katiwasayan at kaayusan sa mga rehiyon ay dapat na pananagutan ng mga lokal na sangay ng pulisya na isasatatag  tutustusan pangangasiwaan at gagamitin nang naayon sa mga karampatang batas  ang pagtatanggol at seguridad ng mga rehiyon ay dapat na pananagutan ng pamahalaang bansa

         

konstitusyonal ng pilipinas artikulo9

 a mga karaniwang tadhana

seksiyon 1 ang mga  komisyong konstitusyonal na dapat na malaya ang komisyon sa serbisyo sibil,komisyon sa halalan atkomisyon sa awdit

seksiyon 2 ang sinomang kagawad ng isang komisyong konstitusyonal sa panahon ng kanyang panunungkulan ay hindi dapat humawak ng ibang katungkulan o trabaho .hindi rin siya dapat magpraktis ng anomang propesyon o aktibong aktibong mamahala o mangasiwa ng anomang negosyo na sa ano pa mang paraan ay maaring makaugnay sa mga gawain ng kanyang katungkulan  ni hindi dapat maging interesado sa pananalapi ng tuwiran o di tuwiran sa anomang kontrata sa o sa anomang prangkisa  o pribelehiyong kaloob ng pamahalaan o anomang bahagi  sangay o instrumentaliti niyon kasama ang mga korporasyon ari  o kontrolado ng pamahalaan o ang mga sangay nito

seksiyon 3 ang mga sahod ng tagapangulo at ng mga komisyonado ay dapat itakda ng batas at hindi dapat bawasan sa panahon ng kanilang panunungkulan 

seksiyon 4 dapat humirang ang mga komisyon konstitusyonal ng mga kanilang pinuno at kawani ayon sa batas

seksiyon 5 dapat magtamasa  ng pagsasarili sa pananalapi  ang mga komisyon dapat na kusa  at regular na ipalabas ang kanilang pinagtibay na taunang laang gugulin

seksiyon 6 ang bawat komisyon en banc ay maaring maglagda ng sarili nitong mga tuntunin tungkol samga pleading at praktis dito o alinmang tanggapan nito gayonman ang mga tuntuning iyon ay hindi dapat magbawas magdagdag  o magbago ng mga karapatang makabuluhan

seksiyon 7 ang bawat komisyon ay dapat tumupad ng iba pang mga gawain na maaaring itadhana ng batas

seksiyon 8 dapat pagpasyahan ng bawat komisyon  sa pamamagitan ng mayoryang boto ng lahat ng mga kagawad nito ang anomang kaso o bagay na iniharap sa pagpapasya o paglutas nito sa loob ng animnapung araw mula sa petsa ng pagkakaharap niyon ang isang kaso o bagay ay itinuturing na iniharap sa pagpapasya o paglutas sa sandaling iharap ang panghuling pleading brief o memorandum na itinakda  ng mga tuntunin ng komisyon o ng komisyon na rin. matangi kung naiiba ang itinadhana ng konstitusyong ito o ng batas ang anomang pasya utos o hatol ng bawat komisyon ay maaaring idulog sa bisa ng certiorari sa kataas katasang hukuman ng naghahabol na panig sa loob ng tatlumpong araw pagkatanggap ng isang sipi niyon

  b  ang komisyon sa serbisyo sibil

seksiyon 1 ang serbisyo sibil ay dapat pangasiwaan ng serbisyo sibil na binubuo ng isang tanggapan at dalawang komisyonado na dapat ay mga katutubong inaanak na mamamayan ng pilipinas at sa panahon ng paghihirang sa kanila tatlumpot limang taon man lamang ang gulang may subok na kakayahan sa pangangasiwaang pambayan at hindi kailanman naging kandidato sa anomang katungkulan  halal sa halalang iniraos kagyat bago ang kanilang pagkakahirang

seksiyon 2 ang tagapangulo at ang mga komisyonado ay dapat hirangin ng pangulo sa pagsasang ayon ng komisyon sa paghirang para sa isang taning na panahon ng panunungkulan na pitong taon na di na muling mahihirang sa mga unang nahirang ang tagapangulo ay dapat manungkulan sa loob ng pitong taon  ang isang komisyonado sa limang taon at ang isa pang komisyonado sa tatlong taon na dina muling mahihirang ang paghirang ukol  sa anomang bakante ay dapat lamang  di natapos na bahagi ng taning na panahon ng panunungkulan ng hahalinhan  kailanman  ay hindi dapat hirangin o italaga ang sino mang kagawad sa katayuang pansamantala o nanunungkulan

seksiyon 2 (1)sumasaklaw ang serbisyo sibil sa lahat ng mga sanga  bahagi  instrumentaliti at sangay ng pamahalaan kasama ang mga corporasyong ari o kontrolado  ng pamahalaanna may orihinal na karta

seksiyon 2 (2) ang mga paghirang sa serbisyo sibil ay dapat gawin lamang ayon sa kanilang merito at kabagayan  na pagpapasyahan hanggat maaari at maliban sa mga katungkulang nagpapasya ng patakaran lubhang kumpidensiyal  o totoong teknikal sa pamamagitan ng paligsahang pagsusulit

seksiyon 2 (3) hindi dapat matiwalag o masuspindi ang sinumang pinuno o kawani ng serbisyo sibil maliban sa itinadhana ng batas 

seksiyon 2 (4) ang sinomang pinuno o kawani sa serbisyo  sibil ay hindi dapat lumahok nang tuwiran o di tuwiran sa alinmang pangangampanya  sa halalan  o sa iba pang pampartidong gawain sa pulitika

seksiyon 2 (5) hindi dapat ipagkait sa mga kawani ng pamahalaan ang karapatang magtatag ng sariling organisasyon

seksiyon 2 (6) ang mga pansamantalang kawani  ng pamahalaan ay dapat bigyan  ng proteksiyon gaya ng maaring itadhana ng batas 

seksiyon 3 bilang punong sangay pantauhan  ng pamahalaan ang komisyon ng sebisyo sibil  ay dapat magpairal ng isang career  service at magpatibay ng mga panukalang magpapasulong ng kasiglahan kahusayan karangalan kahandaan pag unlad at paggalang sa serbisyo sibil dapat nitong palakasin  ang sistema ng merito  at gantimpala pagsama samahin ang lahat ng mga palatuntunan sa pagpapaunlad ng yamang tao para sa lahat ng antas at ranggo at isakatatagan ang isang kaligiran sa pamamahala na naangkop sa kapanagutang pambayan ito ay dapat magharap sa pangulo at sa kongreso  ng taunang ulat tungkol sa platuntunang pantauhan nito

seksiyon 4 ang lahat ng mga pinuno at mga kawaning pambayan ay dapat manumpa o magpatotoo na ipinasasanggalang  at ipagtatanggol ang konstitusyong ito

seksiyon 5 dapat magtadhana ang kongreso ng mga pamantayan sa sweldo ukol sa mga pinuno at kawani ng pamahalaan kasama na rin ang mga korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan na may mga orihinal na karta na isinaalang alang ang uri ng mga pananagutan na nauukol at ang mga kwalipikasyon hinhingi para sa kanilang mga katungkulan

seksiyon 6 ang sinomang kandidato na natalo sa alhmang halalan ay hindi dapat hiranginsa loob ng isang taon makaraan ang halalang iyon sa alinmang katungkulan sa pamahalaan o sa alinmang korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan  o sa mga sangay nito

seksiyon 7 hindi magiging karapat dapat ang sino mang pinunong halal sa paghirang  o pagtatalaga sa alinmang  katungkulan  o posisyong pambayan sa panahon ng kanyang panunungkulan

 matangi kung kinakailangan ng batas o ng mga pangunahing gawain ng katungkulan hindi dapat humawak ang sino mang halal na pinuno ng anomang iba pang katungkulan o trabaho sa pamahalaan o alinmang bahagi  sangay o instrumentaliti  niyom kabilang ang mga korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan o sa mga sangay nito

seksiyon 8 ang sinomang halal o hinirang na pinuno o kawaning pambayan ay hindi dapat tumanggap ng dagdag doble o di tuwirang sweldo maliban kung tiyakan ipinahihintulot ng batas ni tumanggap ng anomang regalo pabuya katungkulan o anomang uri ng titulo mula sa alinmang banyagang pamahalaan nang walang pagsangayon ang kongreso 

ang mga pensiyon o gratwiti ay hindi dapat ituring na dagdag doble o di tuwirang kompesasyon

apointment

c komisyon sa halalan     

seksiyon 1 (1) dapat magkaroon ng mga komisyon sa halalan na binubuo ng isang tagapangulo  at anim na mga komisyonado na dapat ay mga katutubong inaanak na mamamayan ng pilipinas at sa panahon ng paghihirang sa kanila tatlumpot limang taon man lamang ang gulang naghahawak ng titulo sa kolehiyo  at hindi kailanman naging kandidato sa anomang katungkulan halal sa halalan kagyat na sinundan  gayon man ang mayorya nito kasama na ang tagapangulo  ay dapat na mga kabilang sa phlipinne bar  na nagpraktis bilang abogado sa loob ng sampung taon man lamang

seksiyon 1 (2) ang tagapangulo at ang mga komisyonado ay dapat hirangin ng pangulo sa pagsang ayon n komisyon sa paghirang commission on apointment sa isang pitong taon taning ng panunungkulan na di na muling mahihirang  sa unang nahirang tatlong kagawad ang manunungkulan sa loob ng pitong taon dalawang kagawad sa limang taon  at ang mga natitirang kagawad sa tatlong taon  na di na muling mahihirang  ang paghirang ukol sa anomang bakante ay dapat lamang na  sa di natapos na bahagi ng taning na panahon ng panunungkulan ng hahalinhan kailanman ay hindi dapat hirangin o italaga ang sinomang kagawad sa katayuang pansamantala o nanunungkulan 

seksiyon 2 dapat tumupad ng sumusunod na mga kapangyarihan at mga gawain ang komisyon sa halalan 

seksiyon 2(1) magpatupad at mamahala sa pagpapatupad ng lahat ng mga batas at regulasyon na kaugnay ng pagdaraos ng halalan plebisito initiative reperendum  at recall

seksiyon 2(2) gampanan ang ekslosibong orihinal na hurisdiksyon sa lahat ng mga  hidwaan tungkol sa mga halalan mga kinalabasan at mga katangian ng lahat na mga pinunong panrehiyon panlalawigan at panglungsod  at hurisdiksyong paghahabol sa lahat ng mga hidwaan na kinasasangkutan ng mga halal na pinuno ng bayan na pinasyahan ng mga hukuman ng paglilitis na pangkalahatan ang hurisdiksyon  o kinasasangkutan ng mga halal na pinuno  ng baranggay na pinasyahan ng mga hukuman ng paglilitis na natatakdaan ang hurisdiksyon 

ang mga desisyon mga pangwakas na utos o mga kapasyahan ng komisyon tungkol sa mga hidwaan sa halalan na kinasasangkutan ng mga katungkulang halal sa bayan at sa baranggay ay dapat na pangwakas maipapatupad at hindi maipaghahabol

ang mga desisyon mga pangwakas na utos  o mga kapangyarihan  ng komisyon tungkol sa mga hidwaan sa halalan na kinasangkutan ng mga katungkulan  halal sa bayan  at baranggay ay dapat na pangwakas maipapatupad at hindi maipaghahabol

seksiyon 2 (3) magpasya matangi roon sa mga may kinalaman sa karapatan sa pagboto  sa lahat ng mga suliranin tungkol sa mga halalan kasama ang pagpapasya sa bilang at kinalagyan  ng mga bobohan paghirang ng mga pinuno at mga inspektor ng halalan at pagrerehistro ng mga botante

seksiyon 2(4)magsugo sa pagsang ayon ng pangulo sa mga sangay at kasangkapangtagapagpatupad ng batas ng pamahalaan  kasama ang sandatahang lakas ng pilipinas  ukol sa tanginglayuning matiyak ang malaya maayos malinis mapayapa at kapanipaniwalang halalan 

seksiyon 2 (5)irehistro  pagkaraan  ng sapat na paglalathala ang mga partido  mga organisayon  o mga koalisyong pampulitika na bukod sa iba pang mga kahingian ay kinakailangang magharap ng kanilang  plataporma  o programa ng pamahalaan at kilalanin ang mga lingkod bayan  ng komisyon ng halalan hindi dapat irehiistro ang mga denominasyon at mga sektang panrelihiyon dapat ding tanggihan ang pagrerehistro sa mga naghahangad makamit ang kanilang mga layunin sa pamamagitan ng karahasan o mga labag na kaparaanan o tumatangging itaguyod at talimahin ang saligang batas na ito o sinusoportahan ng alinmang banyagang pampamahalaan  voluntary movement

ang mga kontribusyong pinansyal sa mga partido organisasyon koalisyon o kandidatong pampulitika  mula sa banyagang pamahalaan at mga sangay niyon na may kaugnayan sa mga halalan ay itinuturing na panghihimasok sa mga gawaing pambansa at kapag tinanggap magigng karagdagang batayan sa pagkansela sa pagkakarehistro nila sa komisyon  bukod sa iba pang parusa na maaringitakda ng batas

seksiyon 2 (6)batay sa biniripikang sumbong o sa pagkukusa nito magharap ng mga petisyon sa hukuman ukol sa paglalakip o pagwawaksi ng mga botante sa rehistro ng mga kwalipikadong botante siyasatin at kung nararapat usigin ang mga paglabag sa mga batas sa halalan  kasama ang mga kagawaran  o pagkukulang na itinuturing na pandaraya mga pagkakasala at masasamang gawainsa halalan

seksiyon  2 (7) itagubilin sa kongreso ang mabisang mga hakbangin upang mapaliit ang gastos sa halalan gayundin ang pagtatakda  ng mga lugar na paglalagyan ng mga kagamitan sa propaganda at magpigil at maparusahan ang lahat ng uri  ng mga pandaraya mga pagkakasala at masamang gawain sa halalan at mga panggulong pagkandidato

seksiyon 2(8) itagubilin sa pangulo ang pag aalis sa sino mang pinuno o kawani na isinugo nito o ang pagpapataw ng anomang iba pang aksyong disiplinaryo  dahil sa paglabag o pagwawalang bahala o pagsuway sa mga tagubilin utos o pasya nito at

seksiyon 2 (9) iharap sa pangulo at sa kongreso ang komprehensibong ulat tungkol sa pamalakad ng bawat halalan plebesito iniative referendum o recall

seksiyon 3 ang komisyon sa halalan  ay maaaring magpasiya en anc o sa dalawang dibisyon at dapat maglagda ng mga alituntunin ng pamamaraan  nito upang mapadali ang pagpapasya sa mga kaso sa halalan kabilang ang mga hidwaan bago iproklama ang nanalo ang lahat ng gayong mga kaso  sa halalan ay dapat dinggin at pasyahan sa dibisyon ;regional (1 to 18)governor sungka; sa pasubaling ang mga mosyon sa rekomendasyon ng mgapasya ay dapat pasyahan  ng komisyon en banc=sungka?

seksiyon 4 ang pagtatamasa o pagsasagamit ng lahat ng mga prangkisa o permit para sa operasyon ng transportasyon at iba pang mga kagamitang pambayan midya ng pahatiran  o kabatiran  lahat ng ga kaloob mga pribelehiyong natatangi o mga konsesyong ipinagkaloob ng pamahalaan o anumang bahagi sangay o instrumentaliti  niyon kasama ang alinmang korporasyon ari o kontrolado ng pamahalaan  ay maaaring pangasiwaan at isaayos ng komisyon sa panahon ng halalan layunin ng gayong pangngasiwa at pagsasaayos  na matiyak ang timbang ng pagkakataon panahon puwang at karapatang sumagot kasama na ang makatwiran at timbang na singil ukol doon sa mga kampanya at porum sa pagbibigay ng impormasyon sa madla ng mga kandidato sa layuning matiyak ang malaya maayos malinis mapayapa  at kapanipaniwalang halalan 

seksiyon 5 ang alinmang patawad amnestiya parole o suspensiyon ng kaparusahan sa paglabag sa mga batas  tuntunin at mga alituntunin ng halalan ay hindi dapat ipagkaloob ng pangulo nang walang pag sang ayon tagubilin ng komisyon 

seksiyon 6 dapat pahintulutang mamukadkad  ang isang malaya at lantad na sistemang partido alinsunod sa malayang pagpili ng taong bayan  na sasa ilalim lamang sa mga tadhana  ng artikulong ito

seksiyon 7 hindi dapat maging balido ang anomang boto para sa alin mang partido organisasyon o koalisyon pampulitika matangi sa maaaring itadhana sa konstitusyong ito sa ilalim ng party list  system  

seksiyon 8 ang mga partido o organisasyon  o koalisyong pampulitika na nakarehistro sa ilalim ng partylist system  ay hindi dapat magkaroon  ng kinatawan sa mga lupon ng pagrerehistro  ng mga botante  sa  mga lupon ng mga inspektor sa halalan sa mga lupon ng mga tagabillang  o iba pang katulad  ng mga lupunan gayon man sila ay dapat bigyan ng karapatang humirang  ng mga bantay halalan alinsunod sa batas

seksiyon 9 maliban kung naiiba ang itinakda ng komisyon  sa mga natatanging kalagayan ang panahon ng halalan ay dapat magsimula  siyamnapung araw bago sumapit ang araw ng halalan at dapat magtapos tatlumpung araw pagkaraan niyon

seksiyon 10 ang mga kandidatong bonifide para sa anomang katungkulang pambayan ay dapat maging ligtas sa anomang anyo ng panliligalig at diskriminasyon

seksiyon 11 dapat maglaan sa regular o natatanging laang gugulin ng mga pondo na sinertipikahan ng komisyon na kinakailangang panggastos sa pagdaraos ng regular at natatanging mga halalan mga plebisito initiative  mga referendum at recall at sa sandaling mapagtibay dapat na kusang ipalabas sa pamamagitan ng sertipikasyon  ng tagapangulo ng komisyon

d ang komisyon ng audit

seksiyon 1 dapat magkaroon ng isang komisyon sa awdit  na bubuuin ng isang tagapangulo at dalawang komisyonado na dapat mga katutubong inaanak  na mga mamamayan ng pilipinas  at sa pnahon ng pagkakahirang sa kanila  tatlongput limang taon man lamang ang gulang mga certified public accountant  na hindi kukulangin sa sampung taon ang karanasan sa pagaawdit  o kabilang sa philippine bar na nagpraktis bilang abogado sa loob ng sampunt taon man lamang at hindi kailanman naging kandidato sa anomang katungkulang halal sa halalan iniraos kagyat bago isinagawa ang kanilang pagkakahirang kailanman ay hindi dapat na magkatulad ng propesyon ang lahat ng mga kagawad ng komisyon

seksiyon 2 ang tagapangulo at ang mga komisyonado ay dapat hirangin ng pangulo sa pagsang ayon ng komisyon sa paghirang sa isang pitong taont aning na panahon ng panunungkulan na di na muling mahihirang  sa mga unang nahirang ang tagapangulo ay dapat manungkulan sa loob ng pitong taon  ang isang komisyonado sa limang taon at sa iba pang komisyonado tatlong taon  na di muling mahihirang ang pagkahirang sa anomang bakante ay dpat na ukol lamang sa di natapos na bahagi ng taning na panahon ng panunungkulan ng hahalinhan kailanman ay hindi dapat hirangin o italaga ang sino mang kagawad sa kalagayang pansamantala o nanunungkulan

seksiyon 2 (1)dapat magkaroon ang komisyon sa awdit ng kapangyarihan awtoridad at tungkulin magsuri mag awdit at mag ayos ng lahat ng mga kwentang nauukol sa tinanggap at kinita  mga panggastos o paggamit ng mga pondo at ariarian na nauukol ari o iniingatan lamang bilang katiwala ng pamahalaan o anoman sa mga bahagi sangay o kasangkapan niyon kasama ang mga korporasyon ari o kontrolado ng pamahalaan na may mga orihinal na karta at sa batayang post awdit ang a:mga kalupunan mga komisyon at mga tanggapan konstitusyonal na pinagkalooban ng pagsasarili sa pananalapi sa ilalim ng konstitusyong ito income tax return b: awtonimus na mga dalubhassan at pamantasang pampamahalaan regional c:iba pang mga korporasyon  ari o kontrolado ng pamahalalan  at ang mga sangay niyon at d:mga entity na di pampamahalaan na tumatanggap ng subsidy o equity nang tuwiran o di tuwirang mula sa o sa pamamagitan  ng pamahalaan na hinihingi ng batas o ng nagkaloob na institusyon na sumailalim sa gayong pag aawdit bilang isang kondisyon sa pagtanggap ng subsidy o equity "equitable bank"gayon pa man kapag di sapat ang sistemang pang internal kontrol ng inawdit na mga tanggapan  ang komisyon ay maaaring gumamit ng mga hakbangin  kabilang ang pansamantala o natatanging pre awdit na kinakailangan at nararapat upang maiwasto ang mga pagkukulang ito ay dapat mag ingat ng pangkahalatang kwenta ng pamahalaanat sa panahong maaaring itadhana ng batas pangalagaan ang mga botser at iba pang nagpapatunay ng papeles na kaugnay niyon

seksiyon 2(2)dapat magkaroon ang komisyon ng tanging awtoridad batay sa mga katakdaan sa artikulong ito  na magtakda ng saklaw ng awdit at pagsusuri nito magtatag ng mga kaparaanan at pamamaraan na kinakailangan ukol doon at maglagda ng mga tuntunin at alituntunin sa pagtutuos atpag aawdit kabilang ang mga ukol sa paghadlang at di pagpapahintulot sa mga paggugol o paggamit ng mga salapi at ari arian ng pamahalaan;national treasure,resources; na tiwali  hindi kinakailangan  labis labis maluho o di makatwiran

seksiyon 3hindi dapat magpatibay ng anomang batas na sa ano pa mang kaparaanan ay inilalabas sa hurisdiksyon ng komisyon sa awdit ang alimang entity ng pamahalaan  o sangay nito ukol sa anomang pamumuhunan sa salapi ng bayan 

seksiyon 4 ang komisyon ay dapat magharap sa pangulo at sa kongreso sa loob ng panahong itinakda ng batas ng taunang ulat na sumasaklaw sa kalagayan at pagpapakilos  sa pananalapi ng pamahalaan  ng mga bahaigi  mga sangay at mga instrumentality niyon kasama ang mga korporasyon ari o kontrolado ng pamahalaan at mga entity na di pampamahalaan batay sa awdit nito at magtagubilin  ng mga hakbangin na kinakailangan upang mapag ibayo  ang kakayan at pagkamabisa ng mga ito ito ay dapat magharap ng iba pang mga ulat na maaaring kailanganin ng batas